پرده سینما
مقدمه: «فوبیا» یا ترس بیمارگونه معضلی است که کموبیش در دنیای امروز شناخته شده است، اما وقتی نوبت به چهرههای سرشناس جهان میرسد چشمها براق و گوشها تیز میشود تا به ترسهای عجیبشان پی ببریم و اندکی بیشتر از زندگی خصوصی آنها بدانیم. فوبیاهایی مثل ترس از ارتفاع یا مکانها بسته عمومیت بیشتری دارند، اما در این گزارش به عجیبترین ترسهای ستارههای دنیای هنر میپردازیم. پیش از آن، بهتر است کمی درباره فوبیا یا هراسزدگی بدانیم: فوبیا، ترس نامعقول و شدید از یک موضوع، یک موقعیت یا یک شئ است. درواقع با اینکه فرد میداند ترساش نامعقول است ولی توانایی کنترل آن را ندارد و اگر در معرض آنچه که از آن هراس دارد قرار گیرد، موجی از اضطراب، ترس شدید و حتی وحشتزدگی بر او چیره میشود و این تجربه چنان برایش ناخوشایند است که سعی میکند، همیشه از آن مورد هراسآور دوری کند. آمار سالانه نشان میدهد ۷. ۸ درصد از بزرگسالان آمریکایی از یکی از انواع هراسزدگی رنج میبرند و هراسهای بیمارگونه، شایعترین اختلال روانشناختی در میان زنان و دومین اختلال شایع در میان مردان سنین بالای ۲۵ سال است. ترس یک واکنش طبیعی بشر هنگام مواجهه با خطر است که هدف محافظتی دارد. هنگام مواجهه با خطر، دستگاه عصبی سمپاتیک با ترشح آدرنالین آمادگی مبارزه یا فرار را ایجاد میکند. آدرنالین موجب افزایش ضربان قلب و جریان خون در عضلات بدن میشود و درنتیجه فرد میتواند در شرایط اضطراری بهتر عکسالعمل نشان دهد. همچنین میزان قند خون نیز بالا میرود. در چنین شرایطی، جسم و روح آماده عمل است. پس در موقعیتهای خطرناک، ترس، طبیعی و حتی مفید است. اما فوبیا، ترس بیمارگونهای است که بهشدت مبالغهآمیز و حتی توهمی است.
● «چانینگ تاتوم»/ عروسکهراسی
چانینگ تاتوم بازیگر، فیلمساز و مدل آمریکایی چندی پیش در یک برنامه تلویزیونی گفت که از آواز خواندن روبهروی جمعیت هراس دارد. هنرپیشه فیلمهای «دشمنان ملت» و «استپ آپ» همچنین فاش کرد که از عروسکهای پروسلین متنفر است، چون چشمهای واقعیشان او را میترساند. زمانی که مجری برنامه دو عروسک پروسلین را جلوی دوربین آورد، تاتوم بههم ریخت و کاملاً آشفته شد.
● «ناتالی وود»/ هراس از غرق شدن در آب
بازیگر آمریکایی که با فیلمهای «داستان غرب» و «معجزه در خیابان سیوچهارم» شناخته میشود، از آب میترسید و دوست نداشت در آب باشد. جالب اینجاست که وود پس از افتادن از قایق در آب، جان خود را از دست داد! جسد ناتالی وود در نوامبر سال ۱۹۸۱، در یک مایلی ویلایی شخصیاش در کنار قایق تفریحی او پیدا شد. پلیس علت مرگ ناتالی را غرق شدن بر اثر حادثه اعلام کرد، اما با توجه به نزاع او با همسرش، ساعتی پیش از مرگ و کبودیهای نمایان بر روی بدن وی، گمانهزنیها در این باره هیچگاه پایان نیافت. سال ۲۰۱۲ پس از تحقیقات جدید، پلیس پرونده مذکور را به طبقهبندی پروندههای حلنشده تغییر داد. گفته میشود این هنرپیشه در کودکی به پیشنهاد مادرش روی یک پل رفته و شکستن پل و افتادن او در آب، ریشه این ترس بیمارگونه در او شد.
● «جانی دپ»/ دلقکهراسی
جانی دپ مشهور نهتنها برای بازیهای حرفهایاش، بلکه بهخاطر گریمهای متفاوت و خاصی که در فیلمهای متعدد داشته، معروف است؛ از کاپیتان «جک اسپارو» (دزدان دریایی کارائیب) گرفته تا «ادوارد دستقیچی» و «ویلی وونکا» در «چارلی و کارخانه شکلاتسازی». این سوپراستار هالیوودی که خود با گریمهای سنگین نقشهای متفاوتاش را اجرا میکند، از دلقک میترسد! دپ بیشتر فکر میکند که پشت لبخند مصنوعی و چهره رنگارنگ دلقکها، شرارتی ترسناک پنهان است. اما عجیبتر اینکه او برای مقابله با این نیروی شر، محیط اطرافاش را پر کرده از اسباب و وسائل دلقکی!
● «دیوید بکام»/ ناهنجارهراسی
کاپیتان سابق تیم ملی فوتبال انگلیس یکی از خوشتیپترین و خوشپوشترین مردانی است که شهرت بینالمللی دارد. او نظم خاصی را در زندگی کاری و خانوادگیاش پیاده کرده است، بنابراین میشود حدس زد که او از چه هراس دارد؟ بله ناهنجاری و ناهماهنگی! بکام با دیدن بههمریختگی بههم میریزد. تمام وسائل این ستاره فوتبال در سینما هم فعالیتهایی داشته، باید براساس شکل، اندازه و حتی شماره چیده شوند.
● «وودی آلن»/ همهچیزهراسی
بازیگر و فیلمنامهنویس مشهور «نیمهشب در پاریس» گامهای بلندی در عرصه سینمایی برداشته اما کمتر کسی میداند که او از بیماری «همهچیزهراسی » رنج میبرد. Panophobia در اصل ترس از همهچیز است، از بلندی، فضاهای بسته، حشرات ، رنگهای روشن، آسانسور و حتی آفتاب! این بیماری ترسیدن دائم است، بدون دانستن این که چه چیز باعث آن میشود. وودی آلن علاوه بر این، حساسیتهای عصبی زیادی دارد؛ مثلاً دوش حماماش باید در گوشه قرار گرفته باشد، موزی که در صبحانه میخورد حتما باید به هفت قطعه تقسیم شده باشد. آلن ۴۰ ساله است که تحت درمان روانکاو است.
● «پاملا اندرسن»/ آیینههراسی
خیلی از زنان آرزوی بهره بردن از زیبایی ظاهری پاملا اندرسن را دارند. این بازیگر، تهیهکننده و مدل آمریکایی کانادایی، زیبا، بااستعداد و سرزنده است، اما در کمال تعجب از تماشای تصویر خود در آیینه هراس دارد! تفکر او از این خرافه نشات گرفته که تصویر هر شخص در آیینه، انعکاسی از روح اوست. ما هنوز نمیدانیم اندرسن چگونه ظاهر خود را آراسته میکند و اینچنین مورد توجه رسانههای بینالمللی قرار میگیرد. اندرسن از دیدن تصویر خود در تلویزیون هم دوری میکند.
● «نیکول کیدمن»/ پروانههراسی
وقتی نیکول کیدمن بازیگر آمریکایی-استرالیایی برنده اسکار ببیند پروانهای اطرافاش پرواز میکند، ترس وجودش را فرامیگیرد و قلباش به تپش میافتد. او از خزندگان، عنکبوتها، ارواح و جنایتکاران نمیترسد اما پروانه را موجودی عجیب و وحشتناک میداند. شاید علت این امر، پاهای پرزدار این حشره یا پرپر زدن او در اطراف باشد. کیدمن جوایز اسکار بهترین بازیگر نقش اول زن، خرس نقرهای بهترین بازیگر نقش اول زن از جشنواره برلین و جایزه بهترین نقش اول زن بفتا را برای ایفای نقش ماندگارش در «ساعتها» از آن خود کرد. «دیگران» که فیلمی ترسناک درباره ارواح است نیز از هنرنماییهای معروف این بازیگر است.
● «کیانو ریوز»/ تاریکیهراسی
ریوز که با بیباکی تمام نقش خود را در فیلمهای «ماتریکس»، «کنستانتین» و «سرعت» ایفا کرده، در زندگی شخصیاش ترسهایی دارد که کمی تعجبآور است. با این که او طعم سیاهیهای زیادی را در زندگی چشیده، از تاریکی میترسد. البته او هراساش را بیشتر نشأتگرفته از تفکرات فلسفی خود درباره این قضیه میداند.
● «آلفرد هیچکاک»/ تخممرغهراسی
شاید پرهیجانترین بخش این گزارش همین باشد؛ برای همه جالب است بدانند استاد سینمای وحشت، فیلمساز صاحبنام و تأثیرگذار انگلیسی و پیشگام تکنیکهای بدیع در ژانرهای تریلر روانی و تعلیق، آلفرد هیچکاک بزرگ را چه چیزی آشفته میکند؟ این فیلمساز مشهور که سالها با آثارش رعب و وحشت را به دل تماشاگراناش نشاند، هراسی عمیق از تخممرغ داشت! او هرگز در طول عمرش لب به تخممرغ نزد و همیشه سعی میکرد از آن دوری کند. دیدن سفیده بیشکل این خوراکی که بخش زردرنگی را در بر دارد، حال او را بههم میریخت. هیچکاک طی شش دهه فعالیت سینمایی، که از عصر فیلمهای صامت تا فیلمهای همراه با دیالوگ و فیلمهای رنگی را شامل میشد، بیش از ۵۰ فیلم بلند را کارگردانی کرد. از او هنوز بهعنوان یکی از برترین کارگردانان تاریخ سینما یاد میشود. وی شهرت خود را بهواسطه تبحر مثالزدنیاش در بهکارگیری عناصر دلهره، ترس و تعلیق بهدست آورد، چنانکه از او بهعنوان «استاد تعلیق» نام برده میشود. او پنجبار، در سالهای ۱۹۶۰ برای فیلم «روانی»، سال ۱۹۴۰ برای «ربکا»، سال ۱۹۴۴ برای «قایق نجات»، سال ۱۹۴۵ برای «طلسمشده» و سال ۱۹۵۴ برای «پنجره عقبی» نامزد جایزه اسکار بهترین کارگردانی شد. وی همچنین نامزد اسکار بهترین تهیهکننده برای فیلم «سوءظن» در سال ۱۹۴۱ شده بود. فیلمهای «ربکا»، «خبرنگار خارجی» و «طلسمشده» نامزد اسکار بهترین فیلم نیز بودند.
● «اوپرا وینفری»/ آدامسهراسی
اوپرا وینفری مجری باسابقه و پرطرفدار تلویزیون که سالهاست برنامههای متعددی تولید کرده و خود شبکهای تلویزیونی را اداره میکند، از آدامس میترسد! اوپرا وینفری در کودکی مادربزرگی داشته که آدامس میجویده و آنها را به کمدها میچسبانده است. او تعداد زیادی آدامس نعنایی و میوهای را بهیاد میآورد که به کابینتها و درها چسبانده شدهاند... بهمرور زمان اوپرا آنقدر از آدامس و شنیدن صدای جویده شدناش متنفر میشود که آدامس را در کل ساختمان شبکه تلویزیونی خود ممنوع میکند. مجله اقتصادی «فوربز» هر سال فهرستی از ۱۰۰ چهره سرشناس تأثیرگذار در جهان را منتشر میکند؛ نام اپرا وینفری مجری، باسابقه و سیاهپوست آمریکا، تاکنون پنجبار در صدر این جدول قرار گرفته است.
مؤخره: بهغیر از این هنرمندان و چهرههای شاخص، شخصیتهای مطرح تاریخی هم هستند که با ترسهای عجیب و گهگاه باورنکردنی درگیر بودهاند؛ «جورج واشنگتن» رئیسجمهور اسبق آمریکا از زنده به گور شدن هراس داشته، «ریچارد نیکسون» سیوچهارمین رئیسجمهور این کشور از بیمارستان میترسیده و «ناپلئون بناپارت» فرانسوی از گربهها دوری میکرده است. جالبتر از همه، «زیگموند فروید» پدر علم روانکاوی است که خود بیشتر از همه با ترسهای بیمارگونه و دنیای ناخودآگاه سروکار داشته، اما بهطور غیرعادی از سلاحها و گیاه سرخس هراس داشته است.
● پرده سینما، این گزارش را که مهری محمدیمقدم ترجمه کرده است، برای انتشار از ایسنا برگزید.
انتشار مقالات سایت "پرده سینما" در سایر پایگاه های اینترنتی ممنوع است. |
|