پرده سینما

پرالتهاب و تأثیرگذار؛ نگاهی به «مبارز» ساخته‌ی گاوین اوکانر

پیمان عباسی‌نیا

 

 

 

 

 

 

 

 

هر پنج‌شنبه، طعم سینما را در پرده سینما بچشید!

 

با طعم سینما، سینما را از دریچه ای تازه ببینید!

 

نقد و بررسی فیلمهای مهم تاریخ سینما در طعم سینما

 

 

 

 

 

Warrior

كارگردان: گاوین اوکانر

فيلمنامه: گاوین اوکانر، آنتونی تامباکیس و کلیف دورفمن

بازيگران: تام هاردی، جوئل ادگارتون، نیک نولتی و...

محصول: آمریکا، ۲۰۱۱

زبان: انگلیسی

مدت: ۱۴۰ دقیقه

گونه: درام، ورزشی

بودجه: ۲۵ میلیون دلار

فروش: حدود ۲۳ میلیون دلار

درجه‌بندی: PG-13

جوایز مهم: کاندیدای ۱ اسکار

 

 

■ طعم سینما - شماره‌ی ۶۵: مبارز (Warrior)

 

 

طعم سینما - مبارزشخصاً اعتقاد دارم که لو رفتن خط داستانیِ فیلمی مثل مبارز [۱] درصدی از جذابیت‌هایش کم نخواهد کرد -چرا که اساساً قصه‌اش کلیشه‌ای است و بر کلیشه‌ها بنا شده- اما اگر نمی‌خواهید هیچ سرنخی از چندوُچونِ ماجرا دست‌تان بیاید، خواندن ادامه‌ی نوشتار را به زمانی دیگر -بعد از تماشای فیلم- موکول کنید. هرچند در نقدِ حاضر، خدشه‌ای بر غافلگیریِ اصلی مبارز -که در به‌نظرم چگونه به پایان رساندن‌اش نهفته- وارد نیامده است؛ کمااین‌که اغلب پوسترهای طراحی‌شده برای فیلم نیز به مواجهه‌ای که در خلاصه‌ی داستان و لابه‌لای این متن -به‌اصطلاح- لو می‌رود، اشاره دارند.

مبارز ساخته‌ی گاوین اوکانر، درامی ورزشی درباره‌ی دو برادر است که پس از سال‌ها جدایی، در جریان برگزاری تورنمنت رزمی "ام‌ام‌ای" (Mixed martial arts) رودرروی یکدیگر قرار می‌گیرند. تامی کانلون (با بازی تام هاردی) و برندن کانلون (با بازی جوئل ادگارتون) به‌واسطه‌ی داشتن پدری خشن و دائم‌الخمر به‌نام پدی (با بازی نیک نولتی)، کودکی تلخی را از سر گذرانده‌اند؛ مادرشان مُرده، خانواده مدت‌هاست از هم پاشیده و هیچ‌کدام دل خوشی از پدرشان ندارند. پدی کانلون که در آستانه‌ی هزارمین روز بدونِ الکل‌اش قرار دارد، تلاش می‌کند به پسرها بگوید که چقدر دوست‌شان دارد...

از تماشای هیجان و حرارتِ جاری در مبارز آن‌چه به ذهن متبادر می‌شود، آشنایی کامل سازندگان‌اش با "قواعد بازی" است. گاوین اوکانر (کارگردان و یکی از نویسنده‌های فیلمنامه)، آنتونی تامباکیس (نویسنده‌ی فیلمنامه)، کلیف دورفمن (نویسنده‌ی فیلمنامه)، ماسانوبو تاکایاناگی (مدیرِ فیلمبرداری) جان گیلروی (تدوین‌گر)، شاون آلبرتسون (تدوین‌گر)، مت چز (تدوین‌گر) و آرون مارشال (تدوین‌گر) لابد هرچه فیلم درست‌وُحسابیِ این‌مدلی دست‌شان رسیده است، دیده‌اند که فیلم‌شان -حداقل از حیثِ بهره‌مندی از سکانس‌های پرالتهابِ مبارزه- چیزی کم از نمونه‌های برجسته‌ی پیشین ندارد.

مبارز -علی‌رغم برخورداری از مضمونی که کاملاً اجازه‌اش را می‌داده- توانسته است از ورطه‌ی سانتی‌مانتالیسم نجات پیدا کند؛ به‌عنوان مثال، حتی یک فلاش‌بک از مرگ ناگوار مادر نمی‌بینیم و فیلم فقط به ذکر اشاراتی گذرا در خلال دیالوگ‌ها بسنده می‌کند. مبارز ایده‌ی مرکزی چالش‌برانگیزی دارد -راه‌یابی دو برادر به فینال یک تورنمنت معتبر رزمی- که گرچه وقوع‌اش از همان ابتدا که تامی و برندن -هریک به انگیزه‌ای- تصمیم به شرکت در مسابقات مذکور می‌گیرند، قابل حدس است؛ اما به‌هیچ‌وجه نمی‌توان عاقبتِ کار‌ را پیش‌بینی کرد.

فیلم‌هایی از این دست، لاجرم بازیگرمحور هستند و نقش‌آفرینیِ بازیگران‌شان نیز بسیار به چشم می‌آید. رابرت دنیرو تنها اسکار نقش اول‌اش را برای گاو خشمگین (Raging bull) [ساخته‌ی مارتین اسکورسیزی/ ۱۹۸۰] گرفت. هیلاری سوانک با دختر میلیون دلاری (Million Dollar Baby) [ساخته‌ی کلینت ایستوود/ ۲۰۰۴] موفق شد برای دومین‌بار برنده‌ی اسکار بهترین بازیگر نقش اول زن شود [۲]. ویل اسمیت در مراسم هفتادوُچهارم به‌خاطر ایفای نقش محمدعلی کلی در علی (Ali) [ساخته‌ی مایکل مان/ ۲۰۱۰] نامزد اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد بود. سیلوستر استالونه، دانیل دی-لوییس، راسل کرو و مارک والبرگ هم به‌ترتیب به‌واسطه‌ی بازی در راکی (Rocky) [ساخته‌ی جان جی. آویلدسون/ ١٩٧۶]، بوکسور (The Boxer) [ساخته‌ی جیم شریدان/ ۱۹۹۷]، مرد سیندرلایی (Cinderella Man) [ساخته‌ی ران هاوارد/ ۲۰۰۵] و مشت‌زن (The Fighter) [ساخته‌ی دیوید اُ. راسل/ ۲۰۱۰] کاندیدای کسب جایزه‌ی گلدن گلوب بهترین بازیگر مرد فیلم درام‏ شده‌اند.

بی‌شک بخش غیرقابلِ کتمانی از جذابیت‌های مبارز هم مرهون انتخاب درستِ سه بازیگر محوری‌اش است. تام هاردی از ستاره‌های تازه‌نفس عرصه‌ی بازیگریِ سینماست. تماشای هنرنمایی او در نقش‌هایی از زمین تا آسمان دور از یکدیگر، طی سه سال متوالی در سه فیلم بااهمیت و متفاوتِ مبارز [محصول ۲۰۱۱]، شوالیه‌ی تاریکی برمی‌خیزد (The Dark Knight Rises) [ساخته‌ی کریستوفر نولان/ ۲۰۱۲] و لاک [ساخته‌ی استیون نایت/ ۲۰۱۳] جهت پی بردن به میزانِ جدیت و استعداد ذاتیِ او در بازیگری کفایت می‌کند [۳]. جوئل ادگارتون و نیک نولتی هم فوق‌العاده هستند؛ به‌خصوص نولتی که بعد از مدت‌ها با مبارز خودی نشان داد و به‌خاطرش نامزد دریافت اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد نیز شد.

نبردهای تن‌به‌تنِ ام‌ام‌ای از خشونت‌بارترین رقابت‌های رزمی‌اند. اوکانر برای نمایش این خشونتِ افسارگسیخته،‌ حرصِ چندانی نمی‌زند؛ مبارزه‌های فیلم‌اش را -چنان‌که گفتم- عالی درآورده اما خوشبختانه اسیرِ جاذبه‌های درگیری‌های فیزیکیِ روی رینگ نشده و بیش‌ترِ سعی‌اش این است که اعضای خانواده‌ی متلاشی‌شده‌ی کانلون را به ما بشناساند. گاوین اوکانر مبارزاتِ فیلم را مبدل به بستری برای شناخت هرچه عمیق‌ترِ کاراکترها کرده؛ به‌عبارتی، نبردها در خدمت شخصیت‌پردازی و درام است نه بالعکس.

کم‌ترین تردیدی وجود ندارد که در درام‌های ورزشی نظیر مبارز، تدوین نقش مهمی ایفا می‌کند؛ اینجا هم چهار تدوین‌گر فیلم (جان گیلروی، شاون آلبرتسون، مت چز و آرون مارشال) به‌خوبی توانسته‌اند تأثیر اضطراب و هیجانی که انتظارش را داریم -به‌خصوص در مبارزه‌ی نفس‌گیر برندن با قهرمان روسی- دوچندان کنند. نکته‌ی دیگر این‌که دوربینْ رویِ دست‌های مبارز گرچه زیادند ولی به‌واسطه‌ی تنشِ تنیده با پیکره‌ی اثر، این خصیصه تبدیل به المانِ اعصاب‌خُردکن و اصطلاحاً پاشنه‌ی آشیلِ فیلم نمی‌شود. مبارز در فهرست ۲۵۰ فیلم بر‌تر دنیا از نگاه IMDb در حال حاضر در رتبه‌ی ۱۴۳ قرار دارد [۴].

از آنجا که تامی سابقاً در ارتش ایالات متحده خدمت می‌کرده، بدیهی است که فیلم از پاره‌ای اشارات سیاسی خالی نباشد. مبارز از حدود ۵۰ دقیقه مانده به پایان‌اش -یعنی از زمان دومین نبرد تامی به‌بعد- جانی تازه می‌گیرد. پازل معرفی کاراکترها و اتفاقات فیلم آن‌قدر خوب چیده شده‌اند تا رویارویی نهایی تامی و برندن تبدیل به مبارزه‌ای شود که نه دوست داریم هیچ‌وقت به آخر برسد و نه اصلاً برنده‌ای داشته باشد... مبارز با خرج کم‌ترین احساسات‌گرایی و تأکید، عاطفی و تأثیرگذار از کار درآمده است.

 

پیمان عباسی‌نیا

دو‌شنبه ۲۹ دی ۱۳۹۳

 

[۱]: به "جنگجو" و حتی "سلحشور" هم ترجمه شده اما بین سینمادوستان فارسی‌زبان بیش‌تر با عنوانِ مبارز مشهور است.

[۲]: برای مطالعه‌ی نقد نگارنده بر دختر میلیون دلاری، رجوع کنید به «بودن یا نبودن، مسئله این است!»؛ منتشره به تاریخ دو‌‌شنبه ۷ مهر ۱۳۹۳ در پرده‌ی سینما.

[۳]: برای مطالعه‌ی نقد نگارنده بر لاک، رجوع کنید به مقاله‌ی «غافلگیرکننده و فراتر از انتظار»؛ منتشره به تاریخ یک‌شنبه ۳۰ شهریور ۱۳۹۳ در پرده‌ی سینما.

[۴]: تاریخ آخرین بازبینی صفحه‌ی ۲۵۰ فیلم برتر IMDb؛ ۱۹ ژانویه‌ی ۲۰۱۵.

 

 

برای مطالعه‌ی شماره‌های دیگر، می‌توانید لینک زیر را کلیک کنید:
     نگاهی به فیلم‌های برتر تاریخ سینما در صفحه‌ی "طعم سینما"


 تاريخ ارسال: 1393/10/29
کلید واژه‌ها:

نظرات خوانندگان
>>>یه نفر دیگه:

درود بر پای‌مردی جناب «یه نفر»

29+0-

دوشنبه 29 دي 1393



>>>بهرام.نون:

فوق العاده بود فیلمش!

36+0-

دوشنبه 29 دي 1393



>>>حکیمه:

تحلیل و بررسی به‌جایی خواندم. برایتان آرزوی موفقیت و بهروزی دارم.

35+0-

دوشنبه 29 دي 1393



>>>♥:

♥♥♥♥♥♥♥♥♥عالی بووووووووووووود♥♥♥♥♥♥♥♥♥

35+0-

دوشنبه 29 دي 1393



>>>ma:

فیلم زیبایی بود و به دل من نشست! مبارزاتش خیلی قشنگ بود!قابل پیش بینی بود که دوتاشون به فینال میرسن ولی من حدس میزدم که تامی احساساتی بشه و بزاره برادرش برنده بشه که اینطور نشد! با تشکر از زحماتتون.

39+0-

دوشنبه 29 دي 1393



>>>.سارا.:

خیلیییی خوشحال هستم که با سایت جالب تون آشنا شدمx) ممنون بابت مطالب مفیدتونx)

38+0-

دوشنبه 29 دي 1393



>>>Ali.n:

سلام و خسته نباشید.جدا که در کارتون توانا هستید ... چیزی که هست توی نوشته هاتون انرژی شماست که بسیار دوست دارم ...با سپاس فراوان :-)

38+0-

دوشنبه 29 دي 1393



>>> yasin:

مرسی مرسی مثل همیشه.ی عالمه آرزوی سلامتی.

38+0-

دوشنبه 29 دي 1393



>>>jim☆:

Thaaaaaanks☆☆☆☆

38+0-

دوشنبه 29 دي 1393



>>>مجتبا:

فیلمو ندیدم اما تام هاردی کار الکی بازی نمی کنه =)

39+0-

دوشنبه 29 دي 1393



>>>eli:

LIKE♥♡♥♡♥

0+0-

دوشنبه 29 دي 1393



>>>eli:

LIKE♥♡♥♡♥

39+0-

دوشنبه 29 دي 1393



>>>زینب کریمی:

سلام و عرض ادب. خداقوت جناب الماسی نیا. تحلیل بسیار محکم و سنجیده ای بود. به خاطر قلم شیوا و نقد های خوبی که می نویسید به شما تبریک می گویم و امیدوارم همواره خوب نوشتن تان ادامه داشته باشد و ما از مطالب خوب تان بهره مند باشیم. موفق باشید و درپناه خدا.

39+0-

دوشنبه 29 دي 1393



>>>یه نفر:

تام در ۱۵ سالگی هاردی و دوستش برای دزدی ماشین و حمل غیرقانونی اسلحه بازداشت شده بودند اما او تبرئه شد و به هیچ گونه حکمی هم محکوم هم نشد. با « رابرت دلامر » یک شرکت تئاتر به نام « شاتگان » تاسیس کرده. در ۲ ژانویه ۱۹۹۹ با همسرش « سارا وارد » پس از سه هفته آشنایی ازدواج کرد و در سال ۲۰۰۴ از هم جدا شدند. این تنها ازدواج او تا به کنون بوده. پدرش در دانشگاه کمبریج تحصیل کرده. پدر هاردی اولین فرد در خاندانشان است که به دانشگاه رفته. از کار های او می توان به فیلم پرستاره « بی قانون » اشاره کرد که در جشنواره کن ۲۰۱۲ اکران شد.

38+0-

دوشنبه 29 دي 1393



>>>یه نفر:

برای حضور در سریال باند برادران تحصیل در درام سنتر لندن را نیمه کاره رها کرد. از اساتیدش در درام سنتر لندن می توان به « آنتونی هاپکینز » اشاره کرد. او بازیگری را در همین آکادمی به سبک « متد اکتینگ » یاد گرفته. مدیر برنامه مشترکی با « ایوان مک گریگور » و « کیرانایتلی » دارد. ( همان کسی که مسئول ردیف کردن پروژه هایشان است. ) نام وکیلش « لیندی کینگ » است. اولین و تنها فرزندش در سال ۲۰۰۸ بدنیا آمد. برای سریال ها و فیلم های تلویزونی فیلمنامه می نویسد. قرار بود بجای « متیو مک فادین » در فیلم « غرور و تعصب » بازی کند. قرار بود بجای هاردی « مایکل فاسبندر » نقش « ریکی تار » را در دوره گرد، خیاط، سرباز، جاسوس بازی کند ولی نقش به هاردی رسید.

39+0-

دوشنبه 29 دي 1393



>>>یه نفر:

« ادوارد توماس هاردی » تنها فرزند « انی » و « ادوارد » هاردی است. مادرش انی نقاش و پدرش ادوارد نویسنده رمان بود.اولین موفقیت رسمی او به سال ۱۹۹۸ برمی گردد یعنی وقتی در یک مسابقه تلویزیونی به عنوان سوپر مدل برتر انتخاب شد. در سپتامبر همان سال به مدرسه بازیگری « درام سنتر » لندن رفت. سال بعد توانست نقشی در سریال جنگ جهانی دوم « اسپیلبرگ » یعنی « گروه برادران » بدست آورد. و اولین حضورش در سینما با فیلم « ریدلی اسکات »، « سقوط بلک هاوک » رقم خورد.

39+0-

دوشنبه 29 دي 1393



>>>یه نفر:

ادوارد توماس تام هاردی (به انگلیسی: Edward Thomas "Tom" Hardy) (زاده ۱۵ سپتامبر ۱۹۷۷) بازیگر انگلیسی سینما و تئاتر است.

39+0-

دوشنبه 29 دي 1393



>>>نونا:

"فيلمي پر التهاب و تاثير گذار " و نقدي زيبا . پاينده باشيد

39+0-

دوشنبه 29 دي 1393




فرم ارسال نظرات خوانندگان

نام (ضروري):
نظر شما (ضروري):
كد امنيتي (ضروري) :
كد امنيتي تركيبي از حروف كوچك انگليسي است. توجه داشته باشيد كه كد امنيتي به كوچك و بزرگ بودن حروف حساس است.