پرده سینما

فیلم برای مردم ساخته می شود نه منتقدان؛ گزارشی از نشست رسانه ای فیلم «بی خداحافظی» ساخته احمد امینی

علیرضا انتظاری

 

 

 

 

 

 

 

 

رضا صادقینشست پرسش و پاسخ فیلم سینمایی بی خداحافظی به کارگردانی احمد امینی در سالن کنفرانس سعدی مرکز همایش های بین المللی برج میلاد با حضور منتقدان، اصحاب رسانه و عوامل فیلم برگزار شد.

در این نشست که محمود گبرلو مدیریت آن را بر عهده داشت و رامتین شهبازی به عنوان منتقد مهمان به نشست دعوت شده بود، محمد نشاط (تهیه کننده)، احمد امینی (کارگردان)، سعید شاهسواری (نویسنده و تدوینگر)، رضا صادقی (بازیگر)، کوروش تهامی (بازیگر) و شقایق فراهانی (بازیگر) حضور داشتند.

در ابتدای این نشست امینی در خصوص چگونگی تولید فیلم بی خداحافظی و بازگشت مجددش به سینما اظهار داشت: من خیلی سال است که در این موقعیت نبوده ام، سال 1381 فیلم این زن حرف نمی زند را کارگردانی کردم که بنا به دلایلی به جشنواره نرسید و بعد از آن در دام تلویزیون افتادم. تلویزیون مردابی است که وقتی وارد آن می شوی دیگر نمی توانی خود را از آن خارج کنی. من در این هفت هشت سال اخیر با سعید شاهسواری دو سریال اولین شب آرامش و بی گناهان را کار کردم. البته مطابق معمول در این مدت پیشنهاد چندین کار سینمایی هم داشتم اما بنا به دلایلی هیچ یک از آن ها به سرانجام نرسید، تا اینکه به لطف محمد نشاط این فیلم شکل گرفت.

سپس محمد نشاط نیز به ادای توضیحاتی در خصوص چگونگی تولید فیلم بی خداحافظی پرداخت و گفت: پروسه تولید این فیلم از سال 1386 شروع شد، من در آن زمان مشغول تولید فیلم قرنطینه بودم و از آقای رضا صادقی خواهش کردم که بیاید و تیتراژ آن فیلم را بخواند که ایشان پذیرفت. من وقتی کنسرت های ایشان و تسلط شان بر اجراهایشان را دیدم فکر کردم که چقدر خوب می شود یک فیلم سینمایی در مورد این شخصیت ساخته شود، من از سال 86 تا 88 با رضا صادقی مرتب در حال چانه زدن بودم و بالاخره رضایت اش را برای تولید فیلمی در مورد زندگانی اش گرفتم و طرح های گوناگونی نوشتیم. اولین کارگردانی که من به او ساخت این فیلم را پیشنهاد دادم احمد امینی بود چون همیشه به وی و کارهایش علاقمند بوده ام. در آن زمان امینی نپذیرفت که این کار را انجام دهد تا این که یک سال و نیم بعد امینی قبول کرد این فیلم را بسازد. این فیلمی است که به یادگار از رضا صادقی در سینمای ایران خواهد ماند و این ماندن مایه مباهات است.

در ادامه این جلسه رضا صادقی، ترانه سرا، آهنگساز و خواننده کشورمان در خصوص اولین ایفای نقش اش در یک فیلم سینمایی توضیحاتی را ارائه کرد، صادقی جملات خود را این گونه آغاز نمود:

رضا صادقیمن قبل از هرچیز باید بگویم: زاهد ظاهرپرست از حال ما آگاه نیست / در حق ما هرچه گوید جای هیچ اکراه نیست. من امروز مهمان این پرده نقره ای بودم تا به من چند نکته اثبات شود و در این جا اعتراف می کنم خبط و خطاهای من پشت ستاره ها و آدم ها پنهان شد. امروز قسمت شد برخلاف همیشه به جای این که روی صحنه اجرای کنسرت داشته ام، در برج میلاد فیلمی روی پرده سینما داشته باشم. من امروز به این ظیافت خوب سینمای ایران آمده ام و در این جا جای پیام دهکردی را خالی می دانم که او سینما را به من معرفی کرد.

بعد از اتمام سخنان رضا صادقی، امینی در خصوص چگونگی شروع تولید فیلم بی خداحافظی گفت: زمانی که نشاط پیشنهاد ساخت فیلم از زندگی رضا صادقی را به من داد، به او گفتم من این خواننده را دوست ندارم، نه موسیقی و نه به صدایش هیچ علاقه ای ندارم. البته این تقصیر من نیست چون من موسیقی سنتی را می پسندم و به خصوص با موسیقی پاپ این روزها مشکل دارم و در حال و هوای آن نیستم.

امینی ادامه داد: دو سه ماه بعد از این ماجرا روزی دیدم از اتاق پسرم صدای آوازی می آید از او پرسیدم این خواننده کیست او در پاسخ به من گفت این صدای رضا صادقی است. آن جا بود که من با خود گفتم اگر پیش از این این صدا را شنیده بودم آن چنان با قاطعیت ساخت این فیلم را رد نمی کردم؛ تا این که حدود یک سال بعد نشاط به من زنگ زد و گفت هنوز هم فکر می کنم تو مناسب ترین آدمی هستی که می توانی این فیلم را بسازی! این بار من فوراً به دفتر نشاط رفتم تا با او در مورد ساخت این فیلم حرف بزنم، چون شدیداً به موضوع علاقمند شده بودم و این علاقه با دیدن رضا صادقی سمپاتی بیشتری پیدا کرد.

کارگردان فیلم بی خداحافظی افزود: من تا حالا این نوع فیلم را کار نکرده بودم، کل کار فضایی موسیقایی داشت و در مورد یک هنرمند روز بود که این امر باب طبع من نبود، خود رضا صادقی هم دلهره داشت و مدام می گفت من بین اهالی موسیقی و مردم وجهه خوبی دارم و نمی خواهم با بازی در یک فیلم وجهه ام زیر سوال برود و بازیگری به من لطمه بزند. من مطمئن بودم که وی از پس کار بر می آید چون در آن زمان پیام دهکردی به عنوان بازی گردان فیلم به ما پیوسته بود و مرتبا با رضا کار می کرد.

در ادامه این جلسه رامتین شهبازی در خصوص فیلم بی خداحافظی گفت:

احمد امینیمن همیشه به کارهای امینی و شاهسواری علاقمند بوده ام به خصوص دو سریال شان در تلویزیون خوب بوده است و همیشه کارهایشان را با یک طمأنینه خاص انجام می دادند که این درنگ آن ها قابل احترام است. امینی کارگردانی است که بلدی این را دارد که فیلمنامه مکتوب را به اثری بصری تبدیل کند، متأسفانه در جشنواره امسال به خصوص ما خیلی شاهد این قضیه هستیم که کارگردانان از پس این کار بر نمی آیند و فیلم ها مخاطبان را آزار می دهد.

شهبازی ادامه داد: به این فیلم می توان دو نگاه داشت یکی آن که فیلم را از بیرون نگاه کرد و آن را فیلمی مربوط به سینمای مستقل بدنه دانست که البته داستان فیلم کمی سطح بالاتر از فیلم های سینمای بدنه است و همچنین می توان به داخل فیلم رفت یک نگاه عمیق تر به داستان فیلم که درباره یک شخصیت هنری است کرد. در این جور مواقع فیلمساز دچار مشکل می شود که آیا با یک اثر مستند روبرو است؟ اما در این گونه فیلم ها که متعلق به سینمای داستانی است قصه ای به زندگی این هنرمندان و شخصیت ها اضافه می شود تا بار دراماتیک فیلم را افزایش دهد. گره افکنی و گره گشایی و افزودن خرده داستان ها در این جا است که معنا می یابد. همین است که در کلیت فیلم بی خداحافظی بین آن چیزی که از زندگی رضا صادقی واقعی با شخصیت فیلم است هماهنگی برقرار نمی کند. ماجراها به جای تنیده شدن در هم در کنار هم به پیش می روند فیلم تکلیف خود را گم می کند. دو سوال در این جا برایمان مطرح می شود که منظور از ساخت این فیلم چه بوده؟ زندگی رضا صادقی؟ و یا این که چرا رضا صادقی به کما می رود؟ در این جا است که ریتم فیلم دستخوش نوسانات می شود چرا که اطلاع رسانی فیلم به مخاطبان اش غلط است.

احمد امینی در پاسخ به نظرات شهبازی گفت: بار اطلاعاتی فیلم، چگونگی بیان آن درباره رضا صادقی و شرایط زندگی‌اش و دلیل به کما رفتن اش به خوبی در اشعار، موسیقی و جملاتی که آدم‌های اطراف می‌گویند و موقعیت اجتماعی آن دیده می‌شود و مجموعه‌ اطلاعاتی که باید به مخاطب داده شود از طریق زندگی رضا صادقی و اشعارش به خوبی انتقال می‌یابد.

امینی ادامه داد:

روایت زندگی رضا صادقی بزرگترین مشکل ما در فیلم به شمار می‌آید. زیرا باید درباره هنرمندی زنده، فعال و محبوب که پر است از بایدها و نبایدها فیلم بسازیم. حریم‌هایی که ما را احاطه کردند بی‌شمارند زیرا ما شرقی هستیم و به محض ورود دوربین به حریم زندگی‌مان واکنش نشان می‌دهیم، شاید اگر شخصیتی فرضی برای فیلم در نظر می‌گرفتیم دست ما بازتر بود اما با حضور رضا صادقی ما دچار مشکل بودیم زیرا محدودیت‌هایی چون حریم خانوادگی، حریم شخصی، حریم حرفه‌ای، حریم‌ اجتماعی و حریم‌های مختلفی را باید رعایت می‌کردیم.

در ادامه این نشست شقایق فراهانی جملاتی را بیان داشت و گفت:

فیلم تنها برای مخاطبان سینما ساخته می شود و برای منتقدان ساخته نمی شود، مخاطبان این فیلم تک تک مردم ایران هستند.

لازم به ذکر است این اظهارات فراهانی با واکنش منفی خبرنگاران روبرو شد.

 

در همین رابطه ببینید

عکس های الهام عبدلی از جلسه پرسش و پاسخ فیلم بی خداحافظی



 تاريخ ارسال: 1390/11/17
کلید واژه‌ها:

فرم ارسال نظرات خوانندگان

نام (ضروري):
نظر شما (ضروري):
كد امنيتي (ضروري) :
كد امنيتي تركيبي از حروف كوچك انگليسي است. توجه داشته باشيد كه كد امنيتي به كوچك و بزرگ بودن حروف حساس است.