پرده سینما

حال سینما خوب است، اما تو باور نکن! در حاشیه ششمین جشن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران

سعید توجهی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ناصر تقوایی در ششمین جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینماییضرب المثل کمتر شنیده شده ای را از  مادر بزرگ ام به یاد دارم  که می گفت: «از خانه عروس صدای ساز و آواز می آید و در خانه داماد هیچ خبری نیست!» که اشاره ای کنایی بود به وضعیت دو خانواده که علی القاعده در آغاز فرآیندی به نام ازدواج و مراسم آن باید با هم همدل و همراه باشند، در حالی که به دلایلی اینگونه نبود. حالا حکایت سینمای ماست. در آستانه برگزاری سی و یکمین جشنواره فیلم فجر، از یک طرف برگزار گنندکان جشنواره با شور و هیجان در تدارک برگزاری آن هستند و حجم اخبار، مصاحبه و گزارش درباره نحوه برگزاری و برنامه های جشنواره که هر روز منتشر می شود رو به فزونی است و در طرف دیگر در جایی که دیگر خانه ای برای سینما وجود ندارد شور و شوقی که مشاهده نمی شود بماند، هرچه به گوش می رسد گلایه و انتقاد است، از پس فرستادن دعوت برای برگزاری بزرگداشت تا گلایه از نحوه انتخاب فیلم ها برای جشنواره، و در همین فضا است که جشن کوچک و جمع و جوری همچون جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران مجالی می شود برای بازگفتن گلایه ها و بیان شکایت ها و خبرش روزهای بعد تمامی اخبار سینمایی و غیر سینمایی این روزها را پشت سر می گذارد و بر سرخط اخبار روزنامه ها و سایت ها قرار می گیرد. انگار با زبانی دیگر ذیل جشنی که باید از خوب بودن حال سینما حکایت کند می گوید: «حال سینما خوب است اما تو باور نکن».

شبی که به قول علی علائی دبیر جشن قرار بود بی نیش و کنایه برگزار شود به تریبونی برای گلایه و انتقاد سینماگران و منتقدین سینما از وضعیت فعلی سینما تبدیل شد، انگار برای همین بود که اهالی سینما از این جشن به حدی استقبال کرده بودند که برگزار کنندگان هم انتظار آن را نداشتند و مجری مراسم هم چندبار به آن اشاره کرد. گرچه گلایه و شکوه می تواند هر گردهمایی را ملال آور و خسته کننده سازد اما گلایه های آنها که روی صحنه رفتند و صحبت کردند با لحنی پرسشگرانه آمیخته بود و باعث شد جشنی که با یک ساعت تأخیر شروع و حدود 4 ساعت طول کشید برای حاضرینی که بعضی از آنها تا انتهای مراسم سر پا ایستاده بودند خسته کننده نباشد، گویا با هر صحبت کوتاه مخاطبان انرژی می گرفتند و انگیزه و اشتیاقشان برای ادامه مراسم دو چندان می شد.

مسعود کیمیایی در ششمین جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینماییاما ویژگی اصلی جشن منتقدان و نویسنگان سینمایی، به خصوص در این نوبت آخر این بود که سینماگران را بیش از گذشته به منتقدانشان نزدیک کرد بطوری که تقریباً اکثریت آنها که مورد تقدیر قرار گرفتند و حتی آنها که نصیبی از جوایز و تقدیرهای این جشن نبردند بر این نکته تأکید داشتند که این جایزه این جشن برایشان با ارزش تر از جشنواره فیلم فجر است و حتی به این باور رسیده اند که منتقدان از سینماگران  در عشق به سینما جلوترند. اما چرا در حالی که براساس سابقه تاریخی در این دیار به طور ویژه در سینما، نقد و منتقد هیچگاه جدی گرفته نشده و به قولی «همیشه نقد فیلم در ایران یک بازی و تفریح نخبه پسند و برای مخاطبان خاص بوده» [1] و از طرفی سینماگران همواره نسبت به نقد آثارشان راضی نبوده و از منتقدین دل خوشی نداشته اند  و حتی در شرایط  تعارف با منتقد هم با این جمله که «البته نظر شما برای خودتان محترم است» نشان می دهند که نظرشان درباره نقد چیست؟ و در سویی دیگر مخاطب عام سینما برای دیدن و یا ندیدن یک فیلم به دست هیچ منتقدی نگاه نمی کنند، حالا در این فضا چه اتفاقی افتاده است که به قول کیوان کثیریان نایب رئیس انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی و از برگزارکنندگان جشن: «ما مینیاتور و سمند و ده ها سکه نمی دهیم ولی سه برابر می ارزیم»؟ شاید پاسخ را بتوان در این جمله امیر پوریا منتقد سینما یافت که در آن شب در تشکر از انجمن منتقدان گفت: «در شرایطی که سینمای ایران مرشد، پدر و قیم زیادی دارد از انجمن منتقدان که برای سینما مادری می‌کند، تشکر می‌کنم.» بله در این شرایط، شاید سینماگران خسته از این همه آقا بالا سر، به دامان این مادر پناه آورده اند حتی اگر این مادر به تعبیر آن فیلمساز بریتانیایی[2] "دختر ترشیده ساکن بخش زنان و زایمان باشد» اما تجربه این سالها نشان داده است که حداقل در سینمای ایران مادری و تیمار فرزندان را از خیلی ها بهتر انجام می دهد.

 

1-میز گردی درباره نقد فیلم ،ماهنامه 24 دوره جدید،شماره 5 شهریور91 

2-تر گرینوی: «تقدها مثل دختران ترشیده و مغرور و نازایی هستند که در بخش زنان و زایمان زندگی می نند.» ماهنامه 24 دوره جدید،شماره 5 شهریور91

 

 

سعید توجهی


 تاريخ ارسال: 1391/11/7
کلید واژه‌ها:

فرم ارسال نظرات خوانندگان

نام (ضروري):
نظر شما (ضروري):
كد امنيتي (ضروري) :
كد امنيتي تركيبي از حروف كوچك انگليسي است. توجه داشته باشيد كه كد امنيتي به كوچك و بزرگ بودن حروف حساس است.