| صفحه اصلی | تماس با ما | مباحث تئوريك | تاريخ سينما | طعم سینما | معبد خاطرهها | سينما و ادبيات | سينماي معاصر | دوبله فارسي | سينماي ايران | درباره ما |
از جنگ و عشق؛ نگاهی به «قلعه‌ی متحرک هاول» ساخته‌ی هایائو میازاکی | |
| پیمان عباسی‌نیا
هر پنج‌شنبه، طعم سینما را در پرده سینما بچشید!
با طعم سینما، سینما را از دریچه ای تازه ببینید!
نقد و بررسی فیلمهای مهم تاریخ سینما در طعم سینما
Howl's Moving Castle
عنوان دیگر: Hauru no Ugoku Shiro
كارگردان: هایائو میازاکی
فيلمنامه: هایائو میازاکی [براساس رمان دایانا واین جونز]
صداپیشگان نسخه‌ی انگلیسی: کریستین بیل، امیلی مورتیمر، جین سیمونز و...
محصول: ژاپن، ۲۰۰۴
زبان: ژاپنی
مدت: ۱۱۹ دقیقه
گونه: انیمیشن، اکشن، ماجراجویی
بودجه: ۲۴ میلیون دلار
فروش: بیشتر از ۲۳۵ میلیون دلار
درجه‌بندی: PG
جوایز مهم: کاندیدای اسکار بهترین انیمیشن سال
■ طعم سینما - شماره‌ی ۴۷: قلعه‌ی متحرک هاول (Howl's Moving Castle)
برخلاف عمده‌ی فیلمهای هایائو میازاکی، قلعه‌ی متحرک هاول اقتباسی است و برمبنای رمانی به‌همین اسم نوشته‌ی فانتزی‌نویس انگلیسی، دایانا واین جونز ساخته شده؛ نکته‌ای که از نام‌گذاری شخصیت‌ها نیز پیداست. گرچه میازاکی به اسامی اصلیِ منبع اقتباس‌اش وفادار مانده است اما گفتگو ندارد که کارگردان صاحب‌سبکی هم‌چون او اگر فیلم اقتباسی هم بسازد، داستان را -به‌قول معروف- مالِ خود می‌کند و رنگ‌وُبوی مؤلفه‌های آشنای باقی ساخته‌هایش را به اثر می‌بخشد.
چنانچه -مثل نگارنده- همه‌ی ۱۱ فیلم بلند آقای میازاکی را دیده باشید، تصدیق خواهید کرد که قلعه‌ی متحرک هاول گویی چکیده‌ای بسیار شکیل از دلمشغولی‌های همیشگی او -مهم‌ترین‌شان: هنرمندانه روی پرده آوردن زشتی‌های جنگ و مذمت زیاده‌طلبی‌های انسان- است؛ به‌طوری‌که بعید می‌دانم ثانیه‌ای این فکر از ذهن‌تان عبور کند که فیلمنامه‌ی قلعه‌ی متحرک هاول برپایه‌ی یک رمان -که ۱۸ سال پیش‌تر به چاپ رسیده- نوشته شده است. قلعه‌ی متحرک هاول و قضیه‌ی اقتباسی بودن‌اش، یک تفاوت برجسته با اغلب آثار اقتباسی دنیای سینما دارد؛ این‌بار کتاب است که به‌واسطه‌ی اقتباس سینمایی‌اش به شهرت رسیده و مورد توجه قرار گرفته، نه بالعکس!
سوفی، دختر سختی‌کشیده‌ای است که در یک مغازه‌ی کلاه‌فروشی روزگار می‌گذراند. او به‌طور اتفاقی با هاول -جادوگری که بین مردم شایع شده است قلب دختران جوان را می‌دزدد- آشنا می‌شود. این مسئله از دید ساحره‌ای حسود به‌نام ویست -که دلبسته‌ی هاول است- پنهان نمی‌ماند. زن جادوگر، سوفی را طلسم و به پیرزنی سالخورده تبدیل می‌کند. سوفی به امید یافتن راه باطل شدن جادوی ساحره‌ی بدجنس، مسیر کوهستان را در پیش می‌گیرد تا هاول و قلعه‌ی متحرک معروف‌اش را پیدا کند...
قلعه‌ی متحرک هاول شاهکار میازاکی است و بالاتر از تمام انیمه‌های بی‌نظیر او یعنی لاپوتا: قلعه‌ای در آسمان (Laputa: Castle in the Sky) [محصول ۱۹۸۶]، شاهزاده مونونوکه (Princess Mononoke) [محصول ۱۹۹۷] و حتی شهر اشباح (Spirited Away) [محصول ۲۰۰۱] -برنده‌ی اسکار بهترین انیمیشن از هفتادوُپنجمین مراسم آکادمی- می‌ایستد. هایائو میازاکی در قلعه‌ی متحرک هاول خلاقیتی تحسین‌برانگیز را چاشنی تسلط بی‌چون‌وُچرایش بر ابزار کار کرده است تا شاهد انیمه‌ای دغدغه‌مند و کمال‌یافته باشیم که دست‌کمی از فیلمهای ماندگار تاریخ سینما ندارد. نشان به آن نشان که قلعه‌ی متحرک هاول در فهرست ۲۵۰ فیلم برتر دنیا از نگاه IMDb هم‌اکنون در رتبه‌ی ۱۴۷ قرار دارد [۲].
مضمونی که در قلعه‌ی متحرک هاول نقشی محوری پیدا کرده و میازاکی هرگز تا این اندازه پررنگ بدان نپرداخته بود، عشق است. سوفی در همان برخورد غیرمنتظره‌ی اول، به هاولِ غیرعادی و نه‌چندان خوش‌نام دل می‌بندد و همین دلدادگی، کار دست‌اش می‌دهد! احساس زنانه‌ی جادوگر ویست به او دروغ نمی‌گوید. ساحره‌ی پیر، تاوان بی‌توجهی‌های هاول را از سوفی بیچاره می‌گیرد. قلعه‌ی متحرک هاول نشان می‌دهد که هاول برخلاف حرفهای وحشتناکی که پشتِ سرش می‌زنند، موجودی به‌شدت احساساتی و بیزار از جنگ است. همان‌طور که سوفی، آن دختر عاری از جذابیتی که انگار محکوم است تا ابد کلاه بدوزد، نیست و زیبایی و ملاحتی خاصِ خود دارد که به‌غیر از هاول، هیچ‌کسی درک‌شان نکرده است.
موسیقی متن در انیمه‌های هایائو میازاکی همواره زیبا و گوش‌نواز است حتی در ضعیف‌ترین اثر او، باد وزیدن گرفته موزیک و ترانه‌های شنیدنی‌اش هستند که در پاره‌ای لحظات، تکانی به پیکره‌ی نیمه‌جان فیلم می‌دهند. قلعه‌ی متحرک هاول و موسیقی‌اش نیز از این قاعده‌ی کلی و تخلف‌ناپذیر مستثنی نیستند. منهای لوپن سوم: قلعه‌ی کالیوسترو (Lupin the Third: Castle of Cagliostro) [محصول ۱۹۷۹] اولین انیمه‌ی سینمایی بلند میازاکی، موزیک متنِ ۱۰ فیلم دیگر او را جو هیسائیشی ساخته؛ یک همکاری مداوم و پربار که سودش به گوش طرفداران پروُپاقرصِ سینمای آقای میازاکی رفته است!
قلعه‌ی متحرک هاول آن‌قدر جهان‌شمول هست که هر آدمی در هر گوشه‌ی دنیا، مطابق با تجربه‌های زیستی‌اش با آن ارتباط برقرار کند. در فیلم، جنگی هولناک در جریان است؛ منِ ایرانیِ دهه‌ی شصتی، زمانی که جنگنده‌های پرنده‌ی میازاکی را می‌بینم، بی‌درنگ یاد عبور وحشت‌زای میگ‌های عراقی از فراز سرمان در شب‌های جنگ‌زدگی می‌افتم و مثل بید می‌لرزم! کریه‌المنظر بودنِ فجایعی نظیر جنگ، خون‌ریزی، کشت‌وُکشتار و تخریب و لطمه به جهانِ طبیعت را کارگردان با قدرتی مثال‌زدنی به تصویر می‌کشد... و کسی هست که نداند سرنخ تمامی این هراس‌های آقای میازاکی و هم‌نسلان‌اش، به هیروشیما و ناکازاکی می‌رسد؟
بد نیست با صداپیشگان سرشناس نسخه‌ی انگلیسی‌زبان قلعه‌ی متحرک هاول هم آشنا شوید: کریستین بیل (در نقش هاول)، امیلی مورتیمر (در نقش سوفی جوان)، جین سیمونز (در نقش سوفی سالخورده)، لورن باکال (در نقش جادوگر ویست) و بالاخره بیلی کریستال (در نقش کالسیفر). قلعه‌ی متحرک هاول پنجم مارس ۲۰۰۶ طی هفتادوُهشتمین مراسم آکادمی، کاندیدای اسکار بهترین انیمیشن بود. دو رقیب‌اش، عروس مُرده (Corpse Bride) [ساخته‌ی مشترک تیم برتون و مایک جانسون/ ۲۰۰۵] و والاس و گرومیت: نفرین موجود خرگوش‌نما (Wallace & Gromit: The Curse of the Were-Rabbit) [ساخته‌ی مشترک نیک پارک و استیو باکس/ ۲۰۰۵] بودند که جایزه را با کج‌سلیقگی به فیلم دوم دادند.
قلعه‌ی متحرک هاول جذاب و درگیرکننده است و بیننده را تا انتها، مشتاقانه به‌دنبال خود می‌کشاند. در قلعه‌ی متحرک هاول به‌نحوی کنجکاوی‌برانگیز، وارد جهانِ پر از رمزوُراز جادوگران و ساحره‌ها می‌شویم؛ مجوز ورود بی‌دردسرمان را البته عالیجناب میازاکی صادر می‌کند که در نوع خودش، جادوگری افسانه‌ای است. او با جان بخشیدن به ایده‌هایی خلاقانه افسون می‌کند، شگفتی می‌آفریند و حسِ دلچسب شگفت‌زدگی را به دوستداران بی‌شمار انیمه‌هایش -در سرتاسر دنیا- تقدیم می‌کند... سینمای پرجزئیات میازاکی که حالا -نوامبر ۲۰۱۴- قدمتی ۳۵ ساله پیدا کرده، نمونه‌ی خوبی برای بررسی آثار یک فیلمساز مؤلف است.
پیمان عباسی نیا
دوشنبه ۲۶ آبان ۱۳۹۳
[۱]: برای اطلاع از ادله‌ام جهت اطلاق چنین القابی به باد وزیدن گرفته، رجوع کنید به نقد و بررسی مبسوط آن تحت عنوان «امیدهای بربادرفته»، منتشرشده به تاریخ ۷ تیر ۱۳۹۳ در پایگاه تحلیلی پرده‌ی سینما. [۲]: تاریخ آخرین بازبینی صفحه‌ی ۲۵۰ فیلم برتر IMDb؛ ۱۴ نوامبر ۲۰۱۴.
برای مطالعه‌ی شماره‌های دیگر، می‌توانید لینک زیر را کلیک کنید:
| |
| تاريخ ارسال: 1393/8/26 | |
| کلید واژه‌ها: | |
در کلکسیون طعم سینما، جای سینمای انیمیشن و خاطره‌ساز اسطوره‌ای‌اش، هایائو میازاکی خالی بود... قلعه‌ی متحرک هاول فیلمِ نمونه‌ای و عصاره‌ی تمام علایق، اندیشه‌ها، آمال و رؤیاهایی است که آقای میازاکی طی سالیانِ متمادی در آثارش به آن‌ها پرداخته. باد وزیدن گرفته (| نظرات خوانندگان | ||
| >>>parisa pika: سلام ...من هفده سالمه و حدود شش یا هفت سال پیش این کارتونو دیده بودم و انقدر که فوق العاده بوده بیشتر وقتا تیکه های به یاد موندنیش توو ذهنم مرور میشد ...اسم کارتونش یادم رفته بود تا اینکه امروزیهویی اومد ب ذهنمو در اولین فرصت اودم دنبالش و خیلی خوشحالم ک میتونم باز نگاش کنم...ممنون از سازنده ی این انیمیشن
چهارشنبه 14 بهمن 1394 |
||
| >>>نازنین: خیلی دوس داشتم خیلی زیاد.......... نقد شما عالی بود....
شنبه 1 آذر 1393 |
||
| >>>مروارید: این کارو س بار دیدم بازم می تونم ببینم خیلی زیبا س خیلی..................
شنبه 1 آذر 1393 |
||
| >>>آفرین: بسیار زیبا بود..................... سپاس.
شنبه 1 آذر 1393 |
||
| >>>طلا: کارهای میازاکی بی نظیرن تشکر...... نقد زیبایی بود
شنبه 1 آذر 1393 |
||
| >>>سارا: انیمیشنی بسیار زیبا جذاب بود با تشکر از نقد خوب شما.....
شنبه 1 آذر 1393 |
||
| >>>حنا: بسیار زیبا بود..... سپاس
شنبه 1 آذر 1393 |
||
| >>>فاطی: سلام ممنون از نقد بسیار زیبا شما قلعه متحرک هابل یکی از زیبا ترین انیمیشن هایی بود که تا به حال دیدم
شنبه 1 آذر 1393 |
||
| >>>ma: ممنون بابت نقد زیباتون! من این فیلمو ندیدم ولی فیلم های شهر اشباح و لاپوتا قلعه ای در اسمان از این کارگردان و نویسنده رو دیدم و خیلی خوشم اومد! از فیلم شهر اشباح که خیلی خوشم اومد! امیدوارم بتونم این فیلم رو هم ببینم! بابت نقد و توضیحات کاملتون هم تشکر میکنم!
سه‌شنبه 27 آبان 1393 |
||
| >>>خادم: سپاس................................................
سه‌شنبه 27 آبان 1393 |
||
| >>>A H M A D: قلعه‌ی متحرک هاول بی نظیره!
سه‌شنبه 27 آبان 1393 |
||
| >>>زهرا: ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ ^_^ هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی هایائو میازاکی
دوشنبه 26 آبان 1393 |
||
| >>>Jim: Howl's Moving Castle It was very good. Thanks for the review:-)
دوشنبه 26 آبان 1393 |
||
| >>>سین: هایائو میازاکی در قلعه‌ی متحرک هاول خلاقیتی تحسین‌برانگیز را چاشنی تسلط بی‌چون‌وُچرایش بر ابزار کار کرده است تا شاهد انیمه‌ای دغدغه‌مند و کمال‌یافته باشیم که دست‌کمی از فیلمهای ماندگار تاریخ سینما ندارد.
دوشنبه 26 آبان 1393 |
||
| >>>مجتبا: عااالی ست!!!
دوشنبه 26 آبان 1393 |
||
| >>>eli: LIKE LIKE LIKE LIKE LIKE LIKE LIKE
دوشنبه 26 آبان 1393 |
||
| >>>♥: ♥♥♥♥♥♥♥
دوشنبه 26 آبان 1393 |
||
| >>>نونا: با سلام ممنون از نقد جنابعالي . بسيار لذت بردم
دوشنبه 26 آبان 1393 |
||
| >>>یه نفر: تا سالهای ١٩٨٠ روی فیلمهای میازاکی به خصوص در امریکا و فرانسه به شدت کار میشد، به گونه‌ای که به علت تغییرات گسترده در دیالوگ‌ها و برش‌های فیلمهای وی به قدری به کلیت و کاراکتر فیلم لطمه می‌خورد که استودیوی ژبیل برای مدتی به ناچار این دو کشور را از حق اکران فیلمهای میازاکی محروم ساخت. پس از عقد قرارداد پخش بین استودیو ژیبل و شرکت پروژه‌های دیسنی در سال ١٩٩٦ بنای ممنوعیت هرگونه تغییر و یا برش در فیلمهای میازاکی و در نتیجه اجازه پخش مجدد فیلمها در غرب، گذاشته شد بطوری که این دست فیلمها دوباره به شکل حرفهای در بازار پخش شده و به فروش رسیدند و در این میان پرنسس مونونوکه اولین فیلم میازاکی بود که بدون هر گونه برش و حذفی به سینماهای آلمان راه یافت.
دوشنبه 26 آبان 1393 |
||
| >>>یه نفر: هایائو میازاکی در ٥ ژانویه ١٩٤١ به عنوان دومین فرزند از خانواده یک پیمانکار هواپیما در توکیو زاده شد. ولی در پی فرار از بمبارانهای امریکائی‌ها خانواده وی به شهر اوتسونومیا در ١٠٠ کیلومتری و شمال توکیو، شهری که او در آن بزرگ شد، نقل مکان کردند. پس از اتمام مدرسه، تحصیلات دانشگاهی خود را در زمینه‌ی علوم سیاسی و علم اقتصاد به پایان رساند.
دوشنبه 26 آبان 1393 |
||
| >>>یه نفر: با اینکه فیلم های میازاکی به مدت طولانی موفقیت های تجاری و منتقدانه ای را در ژاپن بدست آوردند، او تا حد زیادی در غرب ناشناخته باقی‌مانده بود تا زمانی که میراماکس فیلم شاهزاده مونونوکه را منتشر کرد. این فیلم بالاترین فروش در ژاپن را داشت( تا آنکه در سال 1997 توسط فیلم تایتانیک رکوردش شکسته شد) و این اولین فیلم انیمیشنی بود که که جایزه ی تصویر سال (Picture of the year) را در جوایز آکادمی ژاپن گرفت . میازاکی پس از زمان بازنشستگی موقت خود با Spirited Away به انیمیشن بازگشت. این فیلم حتی فروش تایتانیک را نیز در ژاپن شکست و موفق به دریافت جایزه ی تصویر سال (Picture of the year) در جوایز آکادمی ژاپن شد و اولین فیلم انیمیشن برنده جایزه اسکار بود و همچنین برنده خرس طلایی جشنواره فیلم برلین شده‌است.
دوشنبه 26 آبان 1393 |
||
| >>>یه نفر: هایائو میازاکی (به ژاپنی: 宮崎 駿 Hayao Miyazaki) (متولد ۵ ژانویه ۱۹۴۱ در توکیو) کارگردان معروف ژاپنی آثار پویانمایی است. وی علاوه بر کارگردانی، طراح، گرافیست، فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کننده فیلمهای پویانمایی است. او در پروسه ای که بیش از پنجاه سال به طول انجامید، تحسین بین‌المللی را به عنوان آفریننده ی فیلم های انیمیشن بدست آورد و به همراه ایسائو تاکاهاتا ، استودیو انیمیشن و فیلم Ghibli را بنا نهاد. موفقیت های میازاکی در حد انیماتور والت دیزنی نیک پارک و کارگردان آمریکایی، Robert Zemeckis است. او در Bunkyō واقع در توکیو متولد شد ، میازاکی انیمیشن حرفه ای خود را در سال 1961 زمانی که به Toei انیمیشن پیوست آغاز کرد. در آنجا، میازاکی به عنوان هنرمند طراح In-Between برای انیمیشن سفرهای گالیور فراتر از ماه کار می کرد و در این فیلم ایده های خود را در فیلم گنجاند و بدین صورت پایان فیلم را رقم زد. او درآن دهه به کار در نقش های مختلف در صنعت انیمیشن ادامه داد تا زمانی که قدرت کارگردانی اولین فیلم برجسته خود لوپین III: قلعه Cagliostro که در سال 1979 منتشر شد را پیدا کرد. پس از موفقیت فیلم بعدی او ( Nausicaä از دره باد) او به همراه ایسائو تاکاهاتا استودیو Ghibli بنا نهاد. از آن به بعد(تا زمان بازنشستگی موقت خود در سال 1997 پس از ساخت شاهزاده مونونوکه) او تولید بسیاری از فیلم های برجسته را بر عهده گرفت .
دوشنبه 26 آبان 1393 |
||
| >>>زینب کریمی: با سلام و عرض ادب و خدا قوت به خاطر نوشتن نقد منسنجم \"از جنگ و عشق؛ نگاهی به «قلعه‌ی متحرک هاول» ساخته‌ی هایائو میازاکی\". مثل همیشه عالی و شیوا نوشتید. «قلعه‌ی متحرک هاول» یکی از خاطره برانگیز ترین انیمیشن هایی است که تاکنون دیده ام، پر از جزئیات و رنگ و سراسر احساس... اتاقِ هاول یکی از زیباترین چیدمان های داخلی را دارد که تا به حال دیده ام... متشکرم و قلم تان سبز و جاویدان.
دوشنبه 26 آبان 1393 |
| صفحه اصلی | تماس با ما | فروش فیلم ایران | فروش فیلم جهان | خبر | تئاتر و تلویزیون | کتاب سینمایی | نقد خوانندگان | گالری عکس | یادداشت سردبیر | آگهی |