پرده سینما

راز آن چراغ سبز؛ نگاهی به «گتسبی بزرگ» ساخته‌ی باز لورمن

پیمان عباسی‌نیا

 

 

 

 

 

 

 

هر پنج‌شنبه، طعم سینما را در پرده سینما بچشید!

 

با طعم سینما، سینما را از دریچه ای تازه ببینید!

 

نقد و بررسی فیلمهای مهم تاریخ سینما در طعم سینما

 

 

 

 

 

The Great Gatsby

كارگردان: باز لورمن

فيلمنامه: باز لورمن و کرگ پیرس [براساس رمان اف. اسکات فیتزجرالد]

بازيگران: لئوناردو دی‌کاپریو، توبی مگوایر، کری مولیگان و...

محصول: استرالیا و آمریکا، ۲۰۱۳

زبان: انگلیسی

مدت: ۱۴۳ دقیقه

گونه: درام، عاشقانه

بودجه: ۱۰۵ میلیون دلار

فروش: بیش از ۳۵۱ میلیون دلار

درجه‌بندی: PG-13

جوایز مهم: برنده‌ی ۲ اسکار، ۲۰۱۴

 

 

 ■ طعم سینما - شماره‌ی ۱۰۲: گتسبی بزرگ (The Great Gatsby) 

 

 

تقدیم به غلامعباس فاضلی که گتسبی را دوست دارد

 

 

طعم سینما - شماره‌ی ۱۰۲گتسبی بزرگ پنجمین ساخته‌ی بلند سینمایی باز لورمن محسوب می‌شود؛ وی علاوه بر کارگردانیِ فیلم، به‌طور مشترک، نویسندگی و تهیه‌کنندگی این محصول نسبتاً پرهزینه‌ی استرالیایی-آمریکایی را نیز بر عهده داشته است. گتسبی بزرگ برمبنای یکی از بزرگ‌ترین و پرآوازه‌ترین رمان‌های سده‌ی بیستم، نوشته‌ی اف. اسکات فیتزجرالد ساخته شده که بسیار هم پرطرفدار است.

نیک کاره‌وی (با بازی توبی مگوایر) که اخیراً به وست‌اگ آمده است، در همسایگی ثروتمندِ پررمزوُرازی به‌نام جی گتسبی (با بازی لئوناردو دی‌کاپریو) خانه می‌گیرد. درباره‌ی گتسبی مشهور و چگونه ثروتمند شدن‌اش شایعات بسیاری به گوش نیک می‌رسد. سرانجام گتسبی برای شرکت در یکی از مهمانی‌های پرریخت‌وُپاش‌اش، دعوت‌نامه‌ای مخصوصِ نیک می‌فرستد. آشنایی او و گتسبی [و بعدها دوستی عمیق‌شان] از همین‌جا آغاز می‌شود. گتسبی اعتراف می‌کند برپائی تمام این جشن‌های گران‌قیمت به امید حضور دِیزی [دخترعموی نیک و همسر فعلی مرد متمولی به‌اسم تام] است. نیک که از رابطه‌ی سرد دخترعمویش و تام (با بازی جوئل ادگارتون) خبر دارد، قبول می‌کند ترتیب ملاقات دِیزی (با بازی کری مولیگان) و گتسبی را در خانه‌ی خودش بدهد...

اجازه بدهید قبل از برشمردن امتیازات فیلم، اظهارنظری بی‌رحمانه داشته باشم و آن‌هم این‌که معتقدم تحمل ۵۰ دقیقه‌ی ابتدایی گتسبی بزرگ، [کمی تا قسمتی!] عذاب‌آور است. اما پس از اولین دیدار گتسبی و دِیزی [چنان‌که گفته شد، در خانه‌ی نیک، راوی داستان] به‌نظرم فیلم تازه جان می‌گیرد و به‌مرور جذاب و جذاب‌تر می‌شود تا به نقطه‌ی اوج پایانی‌اش برسد.

در گتسبی بزرگ آقای لورمن و همسرش کاترین مارتین [طراح صحنه و لباسِ فیلم] در کوششی قابل تقدیر، سعی کرده‌اند حال‌وُهوای مدّنظر فیتزجرالد را که به سال‌های ۱۹۲۰ و دوران شکوفایی اقتصادی ایالات متحده می‌پردازد، با شکوهی هرچه تمام‌تر به تصویر بکشند. فیلم طی هشتادوُششمین مراسم آکادمی، فقط در رشته‌های بهترین طراحی لباس و بهترین کارگردانی هنری کاندیدا بود؛ جالب است که گتسبی بزرگ موفق به کسب هر دو اسکار شد و خانم مارتین دو نوبت روی استیج آمد.

میزان وفادار ماندن فیلمِ لورمن به رمانِ منبع اقتباس، درخور تحسین است هرچند اثبات وفاداریِ مذکور گهگاه به‌نظر می‌رسد که سینما را فدای ادبیات می‌کند اما چنانچه شیفته‌ی اثر فیتزجرالدِ کبیر و شخصیت اصلی جذاب‌اش باشید؛ بابت این موردِ خاص، تَره هم خُرد نخواهید کرد و برای گتسبی بزرگ [به‌دلیلی که در سطور بعدی اشاره خواهم کرد] استثنا قائل خواهید شد!

به‌شخصه این‌طور که باز لورمن گتسبی بزرگ را پرزرق‌وُبرق و فانتزی‌گونه به زبان سینما برگردانده است، از یک اقتباسِ عبوسِ خشک و سرد که اتمسفر آمریکای دهه‌ی ۲۰ میلادی را رئالیستی بازتاب دهد، بیش‌تر دوست دارم. لذتی که از تماشای ساخته‌ی آقای لورمن می‌برم [به‌عنوان مثال] با حظی که از وقت گذاشتن برای سه‌گانه‌ی ارباب حلقه‌های پیتر جکسون نصیب‌ام می‌شود، برابری می‌کند.

گتسبی بزرگ روایت شوق‌انگیز زندگی مردی است که شبیه دیگران نبود. مرد تنهایی که دوست‌اش داریم و از مرگ غریبانه‌ی او غمگین می‌شویم. از آنجا که هیچ‌کسی را نمی‌شناسم که شاهکار فیتزجرالد را نخوانده باشد، پس اشاره‌ای گذرا به کم‌وُکیفِ به تصویر کشیدن مرگ گتسبی را به‌هیچ‌عنوان به‌منزله‌ی لو دادن داستان فیلم به‌حساب نمی‌آورم! مرگ گتسبی [همان‌طور که انتظارش را داشتیم] بسیار پرشکوه از کار درآمده است و گتسبی بزرگ، تأثیرگذار تمام می‌شود.

علاوه بر کیفیت بالای بصری، دیگر نقطه‌ی قوت گتسبی بزرگ بی‌تردید انتخاب درست بازیگران‌اش است. نقش گتسبی را [در زمانه‌ی ما] چه کسی بهتر از لئوناردو دی‌کاپریو می‌توانست ایفا کند؟ شخصاً این اقتباس لورمن را از ساخته‌ی دهه‌ی هفتادیِ جک کلیتون بیش‌تر می‌پسندم و اصلاً نسبت به آن گتسبی‌ای که رابرت ردفورد بازی می‌کند، دافعه دارم! به‌جز آقای دی‌کاپریو، توبی مگوایر و کری مولیگان و جوئل ادگارتون هم سهم عمده‌ای در باورپذیری کاراکترها داشته‌اند.

اما بزرگ‌ترین امتیاز گتسبی بزرگ را بی‌بروبرگرد همان وفاداری‌اش به اصل داستان می‌دانم، پوئن مثبتی که البته مبدل به پاشنه‌ی آشیل فیلم شده و بعضی منتقدان مخالفِ اقتباس باز لورمن، آن را اتفاقاً نقطه‌ضعف گتسبی بزرگ به‌شمار می‌آورند که ایراد پرت‌وُپلایی است. اگر شما با کتاب زلف گره زده و چند برگردان‌ تصویری‌اش را هم به‌دقت دیده باشید، آن‌وقت با نگارنده هم‌رأی خواهید شد که هرچه فیلمِ مورد نظر وفادارانه‌تر ساخته شود، اقتباسی به‌مراتب موفقیت‌آمیزتر حاصل خواهد آمد. به‌عبارت دیگر، هرچقدر که ردّپای کلمات جادویی فیتزجرالد در فیلمنامه‌ای مشهودتر باشد، آن اقتباس موفق‌تر است.

این جملات سحرآمیز را بخوانید تا دقیقاً بدانید از چه حرف می‌زنم: «در همان حال که رو به دنيای ناشناخته‌ی قدیم ايستاده بودم، به اولين‌باری فکر کردم که گتسبی چراغ سبز انتهای لنگرگاه خانه‌ی دِیزی را کشف کرده بود. او راه درازی را طی کرده بود و رؤيايش لابد آن‌قدر به‌نظرش نزديک می‌آمد که دست نیافتن به آن تقريباً برای او محال بود اما نمی‌دانست که رؤيايش در آن‌وقت از او عقب مانده. گتسبی به نور سبز ايمان داشت، به آينده‌ی لذت‌بخشی که هر سال از ما دورتر می‌شود. اگر اين‌بار از چنگ‌مان گريخت، چه باک، فردا تندتر خواهيم دويد و دست‌هايمان را درازتر خواهيم کرد و سرانجام يک بامداد خوشایند در قايق‌هايمان خلاف جريان آب پارو خواهیم زد درحالی‌که بی‌امان به سوی گذشته روانه می‌‌شويم.»

 

پیمان عباسی‌نیا

پنج‌شنبه ۲۸ خرداد ۱۳۹۴

 

 

برای مطالعه‌ی شماره‌های دیگر، می‌توانید لینک زیر را کلیک کنید:

■ نگاهی به فیلم‌های برتر تاریخ سینما در صفحه‌ی "طعم سینما"


 تاريخ ارسال: 1394/3/28
کلید واژه‌ها:

نظرات خوانندگان
>>>علی رضا:

فوق العاده بود فوق العاده زیبا بود بازی فوق‌العاده دی کاپریو قابل ستایش هست البته دیدن نسخه قدیمی گتسبی با بازی رابرت ردفورد هم خالی از لطف نیست من تازه به جمع پرده سینما اومدم منتظر نقد های شما هستم

3+0-

پنجشنبه 18 تير 1394



>>>مجتبا:

سلام دوست خوبم! گتسبی بزرگ فوق العاده زیباست...پرفکت..."در همان حال که رو به دنيای ناشناخته‌ی قدیم ايستاده بودم، به اولين‌باری فکر کردم که گتسبی چراغ سبز انتهای لنگرگاه خانه‌ی دِیزی را کشف کرده بود..."

11+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>>حسین:

در این فیلم دیالوگ ها حرف اول را میزنند...

11+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>> سین:

:-0 :-0 :-0 :-0 :-0 :-0

11+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>>Ali.n:

good.gooood

11+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>>ma:

باسلام.از معدود فیلم هایی بود که سریع بعد از پخش کلی منم رفتم دیدمش و لذت بردم و از بازی دی کاپریو هم خیلی خوشم اومد و البته از فیلم و زرق و برق زیادش هم خوشم اومد و توجه منو جلب کرد!واقعا اضهار نظرتون هم بی رحمانه بود!فیلمش طوری بود که فردی با روحیات من رو بتونه پای خودش نگه داره و مجبورم کنه ببینمش و حتی ازش لذت ببرم!از همه ش هم لذت بردم!با تشکر از توضیحاتتون!

11+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>>یه نفر:

:-)

11+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>>نونا:

با سلام . ممنون از جنابعالی . پاینده باشید

12+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>>elii:

LIKE

12+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>>jim:

Hello my friend. Where are you? I am looking forward to your review! Thank you.

12+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>>خادم:

سپاس برادر............................................

12+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>>زینب کریمی:

برای بار دوم در فاصله ی زمانی کوتاه نقدتان را خواندم! عالی بود. تبریک...

12+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>>یه نفر:

او نخستین بار در نقش کیتی بنت در فیلم غرور و تعصب (۲۰۰۵) خود را مطرح کرد. به دنبال غرور و تعصب، او نقش‌هایی را در تلویزیون از جمله فیلم خانه متروک (۲۰۰۵) و آقای پریچارد شگفت انگیز (۲۰۰۶) ایفا کرد. در سال ۲۰۰۷، او در درام‌های تلویزیونی از جمله پسرم جک (۲۰۰۷) و کلیسای شمالی\'\' (۲۰۰۷) نقش آفرینی کرد. در همان سال مولیگان در برادوی به خاطر بازی در نمایش مرغ دریایی مورد تحسین منتقدان قرار گرفت. در ۲۴ سالگی، به خاطر بازی در نقش جنی در فیلم یک آموزش (۲۰۰۹) به شهرت جهانی رسید و جایزه بفتا را به عنوان بهترین بازیگر نقش اول زن بدست آورد. همچنین مولیگان نامزد جایزه بهترین بازیگر زن در مراسم گلدن گلوب و نامزد بهترین بازیگر نقش اول زن در مراسم اسکار شد. در همان سال به دنبال بازی معروف در نقش جنی در فیلم یک آموزش، او در دو فیلم درام برادران (۲۰۰۹) و بزرگترین (۲۰۰۹) نقش آفرینی کرد. فیلمهای بعدی مولیگان، وال استریت: پول هرگز نمی‌خوابد و نگذار که بروم هستند.و همچنین او در سال 2013 در فیلم گتسبی بزرگ در نقش دیزی ظاهر شد که گویی به خوبی از پس این نقش برنیامد.

12+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>>یه نفر:

کری هانا مولیگان (به انگلیسی: Carey Hannah Mulligan) (زاده ۲۸ می ۱۹۸۵) بازیگر انگلیسی است. کری هانا مولیگان در ۲۸ می ۱۹۸۵ در وست مینستر انگلستان متولد شد. پدرش استفن، اصالتاً لیورپولی بود و مادرش که یک مدرس دانشگاه بود اهل لاندیلو در غرب ولز بود. پدربزرگ او از ایرلند مهاجرت کرده بود. مولیگان یک برادر بزرگتر به نام اوین دارد. در سه سالگی مولیگان همراه خانواده‌اش به خاطر شغل پدرش به آلمان رفتند.

12+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>>یه نفر:

توبی مگوایر (به انگلیسی: Tobey Maguire) (زاده ۲۷ ژوئن ۱۹۷۵) بازیگر و تهیه کننده ی آمریکایی است که بیشتر برای ایفای نقش پیتر پارکر در فیلم های مرد عنکبوتی شناخته شده است. او در سال ۲۰۰۹ برای بازی در فیلم برادران نامزد گوی طلایی شد.

12+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>>یه نفر:

وی در سپتامبر ۲۰۱۴ (شهریور ۱۳۹۳) به سمت سفیر صلح سازمان ملل متحد و نماینده این سازمان در امور تغییرات جوی برگزیده شد. وی از سال ۱۹۹۸ تا کنون همواره برای حفظ محیط زیست تلاش کرده است و در بنیادی که با نام او راه‌اندازی شده، فعالیت می‌کند.[۷][۸] او در اکتبر ۲۰۱۴ (مهر ۱۳۹۳) برای ایجاد و گسترش مناطق حفاظت شده دریایی و همچنین متوقف کردن صید غیرقانونی در دریاها و ۵ اقیانوس زمین، ۲ میلیون دلار کمک کرد، مجموع کمک‌های مالی وی در این زمینه به بیش از ۳ میلیون دلار می‌رسد.

12+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>>یه نفر:

دی‌کاپریو دارای خانه‌ای در شهر لس‌آنجلس و آپارتمانی در شهر نیویورک آمریکا است. وی همچنین صاحب جزیره‌ای در بلیز است. او از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۵ با ژیزل بوندشن سوپر مدل برزیلی و از آن پس تا سال ۲۰۱۰ با بار رافائلی مدل اسرائیلی رابطه عشقی داشته‌است. لئو در طی دوسال ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ با دو مدل دیگربه ترتیب با بلیک لایولی و ارین هیثرتون رابطه داشته است.

12+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>>یه نفر:

دی کاپریو، بازیگری را در ۵ سالگی با بازی در مجموعهٔ تلویزیونی رامپر روم آغاز کرد اما به علت رفتارش از پروژه اخراج شد و پس از آن تصمیم گرفت تا تحصیلاتش را به طور جدی آغاز کند و به مدرسه John Marshall High School پیوست. در ابتدای دوران کارش مدیر آژانس و مدیر برنامه‌هایش به او گوش زد کردند که نام «لئوناردو» بیش از حد غیر انگلیسی و خارجی‌است و او باید نامش را به لنی ویلیامز تغییر دهد اما لئوناردو نپذیرفت و با بازی در فیلم زندگی این پسر در سال ۱۹۹۳ وارد سینما شد. دی کاپریو، فیلم دار و دسته نیویورکی‌ها، جشنواره کن ۲۰۰۲ جشنواره فیلم کن. آغاز کار لئوناردو در ۱۹۸۹ با بازی در نقش گری بکمن در سریال تلویزیونی بود در همین هنگام بود که با یکی دیگر از بازیگران سینما توبی مگوایر (Tobey Maguire) آشنا شد و دوستیشان تا کنون در جایش باقی‌است. در ۱۹۹۳ در نقش توبی در فیلم خوش درخشید و نامش در فهرست عنوان بهترین هنرپیشه نقش دوم قرار گرفت. در همان سال با ایفای زیبای نقش یک معلول ذهنی در فیلم چه چیزی گیلبرت گریپ را می‌خورد در کنار جانی دپ قرار گرفت که نمره‌اش کاندید شدن برای جایزهٔ اسکار در سن نوزده سالگی بود. در سال ۱۹۹۶ دی‌کاپریو در نقش رومئو در فیلم جدید رومئو و ژولیت (اثر شکسپیر) حاضر گشت. اما با این همه فعالیت و کارنامهٔ خوب هنری فیلم پر سرو صدای تایتانیک (۱۹۹۷) بود که او را تبدیل به فوق‌ستاره‌ای در دنیای هالیوود کرد. بعد از موفقیت بزرگ تایتانیک او حضوری نه چندان دلچسب در فیلم سلبرتی وودی آلن داشت و بعد از آن نیز در سال ۲۰۰۰ یعنی ۴ سال بعد از تایتانیک در مصاحبه‌ای با مجله تایم اقرار کرد که دوران تایتانیک برای او سخت‌ترین دوران بوده‌است. لئوناردو می‌گوید: «در زمان تایتانیک هیچ گونه رابطه‌ای با خود نتوانستم برقرار کنم، دیگر به آن شهرت دست نخواهم یافت و انتظار مجددش را هم ندارم و چیزی نیست که من حال به دنبالش باشم». بعد از آن لئو ناردو در فیلم ضعیف ساحل ظاهر شد فیلمی که نه از نظر منتقدان و نه از نظر تماشگران راضی‌کننده نبود و با شکست تجاری شدید مواجه شد. در سال ۲۰۰۲ دی‌کاپیرو خود را از دنیای پر زرق و برق هالیوود و عکس‌های کلیشه‌ای مجلات دور کرد و تمرکزش را به روی دو اثر موفق اگه می‌تونی منو بگیر به کارگردانی استیون اسپیلبرگ و دار و دسته‌های نیویورکی به کارگردانی مارتین اسکورسیزی را در کارنامه‌اش قرار داد که هر دو فیلم مورد توجه منتقدین قرار گرفتند و نمرات زیادی را دریافت نمودند و هر دو نزدیک به هم اکران شدند. او برای ایفای نقش فرانک آبیگنل جونیور در فیلم اگه می‌تونی منو بگیر نامزد دریافت گوی زرین شد. بعد از آن نوبت به اثر قابل توجه هوانورد که بر اساس زندگی واقعی هاوارد هیوز کارگردان و هوانورد معروف آمریکایی ساخته شده بود رسید. دومین کار مشترک اسکورسیزی دومین کاندیدایی جایزه اسکار بهترین هنرپیشه نقش اول را برای او به ارمغان آورد.

12+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>>یه نفر:

لئوناردو، در ۱۱ نوامبر ۱۹۷۴ در شهر لس‌آنجلس در ایالت کالیفورنیا متولد شد. پدرش جورج دی کاپریو نویسنده کتاب‌های کومیک و مادرش ارمهاین ایندربرکن و مادربزرگش هلنا ایندربرکن. اجداد لئوناردو اهل ایتالیا و آلمان بودند و سه/ چهارم دی کپریو در واقع آلمانی است. نام لئوناردو توسط مادر او و به خاطر نام لئوناردو داوینچی هنگامی که نقاشی این هنرمند را در ایتالیا مشاهده نمود بر او گذاشته شد. مادر و پدر لئو هنگامی که تنها یک سال داشت از یکدیگر طلاق گرفتند و لئوناردو همراه مادرش در محلهٔ فقیرنشینی با نام ایکو پارک که موسوم به زاغه‌های هالیوود است زندگی کرد و بزرگ شد.

12+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>>یه نفر:

لئوناردو ویلهلم دی‌کاپریو (به انگلیسی: Leonardo Wilhelm DiCaprio) بازیگر آمریکایی و سینمای هالیوود است که به خاطر بازی در فیلم‌های مشهور و موفق هالیوود شهرت بسیاری کسب کرده‌است. وی در سپتامبر ۲۰۱۴ (شهریور ۱۳۹۳) به سمت سفیر صلح سازمان ملل متحد و نماینده این سازمان در امور تغییرات جوی برگزیده شد.

12+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>>یه نفر:

باز لورمن (انگلیسی: Baz Luhrmann؛ زاده ۱۷ سپتامبر ۱۹۶۲) یک کارگردان اهل استرالیا است. فیلم‌شناسی: Strictly Ballroom ۱۹۹۲ رومئو و ژولیت (۱۹۹۶) مولن روژ! (۲۰۰۱) استرالیا (۲۰۰۸) گتسبی بزرگ (۲۰۱۴)

12+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394



>>>زینب کریمی:

سلام و عرض ادب و احترام. \"گتسبی بزرگ\" بی شک یکی از دوست داشتنی ترین فیلم های عاشقانه ای است که می توان با خیال راحت و اعتماد به تمامی عوامل فیلم به تماشایش نشست و از دیدن آن لذت برد. تلخی ها و شیرینی های فیلم تا مدت ها ذهن ام را به خودش مشغول کرده بود و خوشحالم که با خواندن سطور جادویی شما برایم تجدید خاطره ی فوق العاده مهیا شد. متشکرم از این که می نویسید و بسیار خوب می نویسید.... موفق و پیروز باشید.

14+0-

پنجشنبه 28 خرداد 1394




فرم ارسال نظرات خوانندگان

نام (ضروري):
نظر شما (ضروري):
كد امنيتي (ضروري) :
كد امنيتي تركيبي از حروف كوچك انگليسي است. توجه داشته باشيد كه كد امنيتي به كوچك و بزرگ بودن حروف حساس است.