حقایق زندگی ابراهیم گلستان همچنان در پس پرده ابهام

پس از کتاب نوشتن با دوربین (گفتگو با ابراهیم گلستان) کتاب دوم درباره ابراهیم گلستان به زودی منتشر می‌شود. اما حقایق زندگی ابراهیم گلستان به خصوص در اواخر سالهای دهه 1320 همچنان برای جامعه ایران در هاله ای از ابهام باقی مانده است. طی سالهای اخیر با انتشار بخشی از اسناد سازمان اطلاعات و امنیت کشور (ساواک) در دوران پهلوی دوم معلوم شده است در سالهای آخر دهه 1320 و در آستانه نهضت ملی شدن صنعت نفت، ابراهیم گلستان داستان نویس و فیلمساز بازنشسته ایرانی که سال های سال است در لندن اقامت دارد، در خدمت سرویس مخفی دولت انگلستان به نفع انگلیسی ها جاسوسی می کرده. با اتکا به گزارش ساواک که چند سال پیش طی مجموعه کتاب های «به روایت اسناد ساواک» از سوی «مرکز برسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران» منتشر شده است می توان نتیجه گرفت بخش عمده ای از ثروت افسانه ای گلستان که برخاسته از یک خانواده متوسط شیرازی بود، از راه جاسوسی برای اینتلیجنت سرویس در راستای سرکوب نهضت ملی شدن صنعت نفت به دست آمده. همچنین معمای نفوذ ابراهیم گلستان در دربار پهلوی دوم از این طریق قابل حل است. چرا که اگر بنا به پروند شخصی گلستان در ساواک «مطابق با اسناد موجود، وی در شرکت نفت به نفع انگلیسی ها جاسوسی می کرده است. سپس با حمایت و کمک انگلیسی ها شرکت سازمان فیلمبرداری گلستان را تأسیس و در دستگاه او سه متخصص انگلیسی تهیه فیلم و عده ای ایرانی حضویت داشته اند» پس طی سالهای دهه 1340 و 1350 نیز گلستان مورد حمایت انگلیسی ها بوده است. با این همه محققان و نویسندگان ایرانی همواره از این سویه ی تاریک زندگی ابراهیم گلستان با چشم های بسته عبور کرده اند. به گزارش خبرگزاری «شهر» در مورد انتشار کتاب دیگری درباره ابراهیم گلستان توجه کنید:

شهر- گفت و گو با ابراهیم گلستان و 12 مقاله از او آماده انتشار است؛ اگر سیزدهمین مقاله هم نوشته و ارسال شود، كتاب از راه و رفته و رفتار از سوی انتشارات نیلوفر منتشر می‌شود.

مهدی یزدانی خرم، نویسنده و منتقد با اعلام این خبر گفت: از راه و رفته و رفتار، یك پیش گفتار و گفت و گوی مفصل با ابراهیم گلستان را دربرمی‌گیرد. در این بخش از كتاب به گلستان "نویسنده" پرداخته شده و نه ابراهیم گلستان "فیلمساز".

نویسنده كتاب به گزارش اداره هواشناسی، فردا این خورشید لعنتی در ادامه بیان كرد: در این كتاب مجموعه 13 مقاله از ابراهیم گلستان درباره ارنست همینگوی، مهدی اخوان ثالث، همایون صنعتی‌زاده و... منتشر می‌شود.

من منچستر یونایتد را دوست دارم عنوان رمانی از مهدی یزدانی خرم است كه از سوی نشر «چشمه» منتشر می‌شود و در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گیرد.این رمان هیچ ارتباطی به فوتبال ندارد بلكه یك رمان تاریخی است كه به دوره رضاشاه برمی‌گردد و ماجراهایی كه در فاصله سال‌های 1300 تا 1334 رخ داده را به تصویر می‌كشد.

یزدانی خرم در پاسخ به این‌كه چرا آن دوره تاریخی را دستمایه رمان خود قرار داده بیان كرد: این دوره پر از اتفاقات تازه و آدم‌های جدید و حادثه و كشمكش است. در این داستان به رویدادهای امروز جامعه توجه شده است. چراكه تاریخ ما تاریخی تكه تكه است و نه یكپارچه. گذشته و حال و آینده ما به هم پیوسته و گره خوردگی نویسنده با تاریخ و سیاست كاملا طبیعی است.

این منتقد و روزنامه‌نگار با اشاره به این‌كه هرگز داستان كوتاه نمی‌نویسد گفت: «كه می‌گوید مردم ما حوصله خواندن رمان را ندارند؟ رمان خوبی منتشر نمی‌شود. اصلا ادبیات ناب رمان است نه داستان كوتاه. اما از یك‌سو جوامع توتالیته، رمان را نمی‌پسندند و از سوی دیگر نوشتن رمان به امنیت شغلی و ذهنی نیاز دارد.»

یزدانی خرم براین باور است كه اگر رمان از بین برود، ادبیات هم نابود می‌شود. او همچنین به گفته هوشنگ گلشیری اشاره كرد و افزود: گلشیری می‌گفت نوشتن رمان در این سرزمین یك بدبختی است و پیگیری انتشار آن بدبختی دوچندان. به این خاطر كه اگر از مجموعه 10 داستان كوتاه، چهار داستان را حذف كنند به بدنه كتاب آسبی نمی‌رسد اما اگر فصلی از رمان حذف شود، همه چیز به هم می‌ریزد.

لازم به ذکر است پیش از این کتاب نوشتن با دوربین (گفتگو با ابراهیم گلستان) به قلم پرویز جاهد درباره آثار سینمایی او به چاپ رسیده بود.