تصویر متحرک

(راهنمای سواد سینمایی)

نوشته رابرت گستر

مترجم اختر شریعت زاده

دقیقاً بیست سال از چاپ نخست کتاب تصویر متحرک می گذرد و متأسفانه این کتاب هم جزو کتاب های سینمایی خوبی است که مورد توجه قرار نگرفت و نمی دانم در طول این بیست سال آیا ناشرش چاپ مجددی از آن را روانه بازار کرد یا نه؟ شخصاً این کتاب را به هر سینما دوستی توصیه می کنم و علت این توصیه، به خصوص خواندن فصل هفتم آن است که درباره چیزی در ساختار سینمایی صحبت می کند که بسیار بسیار مهم است و به همان میزان هم مورد غفلت قرار گرفته است و آن چیزی است که نویسنده با عنوان «صحنه الزامی» مورد اشاره اش قرار می دهد. چقدر چیز مهمی است این «صحنه الزامی»! و چقدر نبودنش در فیلم های مختلف به بافت دراماتیک آن فیلم ها لطمه زده! رابرت گستر این صحنه را اینطور تعریف می کند: «بسیاری از فیلم های معاصر "صحنه الزامی" را نادیده می گیرند یا از روی ندانم کاری آن را حذف می کنند... صحنه الزامی سینمایی آن حادثه فیزیکی و قابل فیلمبرداری است که تعارض در آن به حداکثر شدت خود می رسد و گاهی، این حادثه، نتیجه قطعی این تعارض را تعیین می کند.» سپس مؤلف با نمونه هایی از فیلم های مهم تاریخ سینما مثل همشهری کین، تام جونز، الکساندر نوسکی، ایوان مخوف، موبی دیک، مهر هفتم، چهره، حرص، اتوبوسی به نام هوس، و شب ایگوانا به خواننده توضیحات قانع کننده ای درباره ماهیت «صحنه الزامی» می دهد و دست آخر با اشاره ای به فقدان «صحنه الزامی» در فیلم فارغ التحصیل به ما ثابت می کند که آگاهی هر فیلمنامه نویس، کارگردان، یا منتقدی از ماهیت «صحنه الزامی» تا چه حد به دریافت آنها از ساختار یک اثر نمایشی کمک می کند.

بقیه فصل های کتاب هم خواندنی هستند. کتاب تصویر متحرک درونمایه اصلی آن پرداختن به ماهیت «تعارض» در سینماست شامل سیزده فصل است که عبارتند از:

1)تعرض در سینما 2)تعارض مرکزی 3) تعارض و شخصیت 4)اندیشه به صورت رویداد، از طریق شخصیت 5)روابط متقابل شخصیت ها 6)ساختمان تعارض 7)صحنه الزامی 8)اوج صحنه 9) همساز کردن نماها 10)چهره های زمان 11)چهره های زمان در تدوین 12)تصویر و صدا 13)ظرایف

توصیه می کنم اگر به مطالعه درباره ساختار درام علاقمند هستید این کتاب را از کتابخانه ای امانت بگیرید و مطالعه کنید.

تصویر متحرک

(راهنمای سواد سینمایی)

نوشته رابرت گستر

مترجم اختر شریعت زاده

ناشر: انتشارات سروش

چاپ اول: 1368

تیراژ: 5000 جلد