گفت‌وگوی تفصیلی با محمدعلی زم رئیس هیئت مدیره انجمن ویدئو رسانه

حجت‌الاسلام محمد‌علی زم با بیان این كه مؤسسه رسانه‌های تصویری نیاز به تغییرات اساسی در نوع نگرش خود دارد و در مدیریت جدید نباید رقیب مؤسسات خصوصی باشد، گفت: شبكه قاچاق در دفاتر سینمایی و مؤسسات ویدئویی نیروی نفوذی دارد كه خیلی از آنها شناسایی شده‌اند. حجت‌الاسلام محمد‌علی زم رئیس هیئت مدیره انجمن ویدئو رسانه در خصوص مسائل جاری در این صنف و بحث قاچاق سی‌دی، نوع مبارزه با شبكه قاچاق اثرات مخرب اقتصادی گسترش شبكه قاچاق در سینمای ایران و حمایت دولت از صنف سینماگران و مؤسسات ویدئو رسانه برای مبارزه جدی با قاچاق سی‌دی به صحبت پرداخت.

* رسانه‌های تصویری نباید خود را رقیب مؤسسات خصوصی ببیند

محمد‌علی زم با اشاره به بحث تغییر و تحول در مدیریت رسانه‌های تصویری اظهار داشت: رسانه‌‌های تصویری یك مؤسسه دولتی است و طبیعتاً سازوكاری كه در آنجا باید لحاظ شود به عنوان یك دستگاه وابسته به دولت خواهد بود.

وی افزود: اما در كل موسسه رسانه‌های تصویری عضو انجمن ویدئو رسانه است و مدیریت سابق این مؤسسه با انجمن همكاری‌های خوبی داشته‌اند كه موجب رشد و اعتلای نسبی صنف ویدئو رسانه شد كه امیدوارم مدیریت جدید هم كه تعاریف بسیار روشنی نسبت به شخصیت و نگاه ایشان شنیده‌ام، پیش‌قدم در تعالی صنف ویدئو رسانه باشد.

این تهیه‌كننده سینما خاطرنشان كرد: به طور كلی خواسته همه مؤسسات ویدئو رسانه همكاری بیشتر مؤسسه رسانه تصویری با بخش خصوصی است و انتظار داریم به جای این كه رسانه‌های تصویری بخواهد به عنوان یك رقیب برای بخش خصوصی تبدیل شود تغییرات ساختاری داشته باشد و بتواند با یك مأموریت ویژه كمك حال مؤسسات ویدئو رسانه شود.

* هر جایی كه قانون به نفع دولت باشد، عرصه حضور بخش خصوصی نخواهد بود

رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی امور رسانه در پاسخ به این سؤال كه آیا در زمان مدیریت قبلی رسانه‌های تصویری به عنوان رقیب مؤسسات ویدئو رسانه شناخته می‌شد یا خیر، گفت: طبیعتا وقتی دولت، قدرت، ثروت و موقعیت را در یك بخش در اختیار داشته باشد قانون به نفع آن است و هر كجا كه قانون به نفع دولت باشد، آن عرصه، عرصه حضور بخش خصوصی نخواهد بود و لازم است كه دولت با امكاناتی كه دارد به عنوان حامی بخش خصوصی وارد عمل شود و اگر این سیاست‌ها عملی نشود، طبیعتاً در حوزه سینما، شاهد رشدی نخواهیم بود.

* اصلی‌ترین مسأله مؤسسات ویدئویی را قاچاق می‌دانم

محمد‌علی زم در ادامه این گفت‌و‌گو در پاسخ به سؤال مبنی بر این كه: «در حال حاضر عمده‌ترین مشكل مؤسسات ویدئو رسانه چیست؟»، اظهار داشت: اصلی‌ترین مسئله كل بخش خصوصی و دولتی را مسئله قاچاق می‌دانم و معتقدم كه قاچاق دارد در این بخش آسیب جدی به سینمای ما وارد می‌كند و حتی آرمان‌ها، ایمان و فرهنگ مردم را نیز تحت‌الشعاع قرار داده است.

وی افزود: مدیریت مبارزه با قاچاق در سه سال گذشته در انحصار دولت و رسانه‌های تصویری بود اما آنقدر كه سزاوار مبارزه با قاچاق بود، كارهای عملی صورت نگرفت.

زم در ادامه گفت: البته دوستان احساس می‌كنند در این زمینه بودجه و امكانات زیادی می‌خواستند كه دولت در اختیار آنها قرار نداد، اما به اعتقاد من اگر دولت نمی‌تواند با در اختیار گذاشتن امكانات به بخش‌های خود با قاچاق مبارزه كند باید بخش خصوصی را تقویت كند تا از این طریق مشكل قاچاق سی‌دی برطرف شود.

* مبارزه با قاچاق، اصلی‌ترین مسئولیت وزارت ارشاد است

مدیر سابق حوزه هنری در ادامه با اشاره به این كه تنوع مسئولیت‌ها در وزارت ارشاد بسیار زیاد است، تأكید كرد: با وجود این كه تنوع مسئولیت‌ها در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی زیاد است اما اعتقاد دارم كه مبارزه با قاچاق یكی از اصلی‌ترین وجوه برنامه‌های وزارت ارشاد است اما در شرایط حاضر اگر همین مأموریت توسط بخش خصوصی صورت گیرد و دولت بر این موضوع نظاره كند، ظرف مدت كوتاهی بخش خصوصی می‌تواند مشكل قاچاق سی‌دی را مرتفع كند.

* جایگاه سابق صنف سینما در مبارزه با قاچاق باید احیا شود

این تهیه‌كننده سینما با اشاره به این كه تجربه گذشته مبارزه با قاچاق توسط صنف سینما بسیار مطلوب بود اظهار داشت: در زمانی كه مسئولیت مبارزه با قاچاق به عهده صنف سینماگران بود عملكرد بسیار خوبی را شاهد بودیم منهای این كه در آن روزها ابتدای كار را شاهد بودیم و تجربه كافی در صنف وجود نداشت اما آن روزها عملكرد بسیار موفق بود. وی در ادامه گفت‌وگو گفت: به همین دلیل معتقدم كه آن جایگاه باید دوباره احیا شود و كار باید به صنف تهیه‌كنندگان موسسات ویدئو رسانه واگذار شود و دولت نظاره‌گر امور باشد.

* شبكه قاچاق در تمامی دفترهای سینمایی و مؤسسات ویدئویی، نیروی نفوذی دارد

رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی ویدئو رسانه در ادامه گفت‌وگوی خود با اشاره به این كه شبكه قاچاق امروز یك شبكه بسیار بسیار هوشمند است، تأكید كرد: امروز شبكه قاچاق دارای یك قدرت اطلاعاتی بسیار گسترده است كه در تمام موسسات ویدئو رسانه دولتی و خصوصی و دفاتر سینمایی مستقیما كانال ارتباطی دارد و این ارتباط‌گیری باعث شده است كه به هنگام وارد عمل شوند و محصولات قاچاق خود را به صورت گسترده توزیع كنند.

محمد‌علی زم در ادامه بیان داشت: در حال حاضر شبكه قاچاق خبر دارد كه مؤسسات ویدئویی چه عناوینی را برای تكثیر در اختیار دارد و حتی جلوتر‌ از آنها پوسترهای طراحی شده محصولات را چاپ می‌كنند و بسیاری از مواقع تنها با 12 ساعت تأخیر محصولات قاچاق را در تیراژی بسیار گسترده وارد شبكه قاچاق می‌كنند.

* آنچه امروز در تهران دیده می‌شود بخش كوچكی از فاجعه بزرگی است كه در شهرستان‌ها روی می‌دهد

وی همچنین با اشاره به این كه شبكه قاچاق در تمامی شهرهای كشور نفوذ دارد گفت: آنچه امروزه در تهران دارد اتفاق می‌افتد و فیلم‌ها بلافاصله پس از عرضه در شبكه‌های ویدئو رسانه به پیاده‌روها می‌آیند تنها بخش كوچكی از فاجعه بزرگی است كه در شهرستان‌ها دارد اتفاق می‌افتد و بسیاری از این شبكه‌ها كه در تهران ساكن هستند جغرافیای بسیار گسترده‌ای را در ایران در اختیار خود دارد.

* ویدئو كلوپ‌ها دیگر انگیزه‌ای برای خرید آثار ندارند

محمد‌علی زم با اشاره به اینكه شبكه قاچاق محصولات مشابه را زیر قیمت به ویدئو كلوپ‌ها عرضه می‌كند گفت: وقتی ویدئو كلوپ‌ها یك سی‌دی را با قیمت 300 یا 400 تومان از شبكه قاچاق می‌خرند دیگر انگیزه‌ای برای خرید آثار قانونی با قیمت 700 تومان ندارند امروز شاهد هستیم كه آثار قاچاق در تمامی ویدئو كلوپ‌ها به وفور یافت می‌شود.

* محصولاتی با نام ما به بازار عرضه می‌شود كه هیچ اطلاعی از آنها نداریم

رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی ویدئو رسانه با اشاره به اینكه شبكه قاچاق آنقدر قدرتمند است كه لوگوی مؤسسات قانونی را به راحتی كپی‌برداری می‌كند، گفت: امروز شاهد این هستیم كه به راحتی با استفاده از لوگوی ما محصولاتی را در بازار عرضه می‌كند كه ما هیچ اطلاعی از آنها نداریم كه متأسفانه بد‌اخلاقی و بی‌اعتقادی به مال حرام و پایبند‌نبودن به اینكه این درآمد از چه راهی به دست می‌آید، باعث گسترش بیشتر شبكه قاچاق شده است.

* عمده فعالان شبكه قاچاق شناسایی شده‌اند

محمد‌علی زم همچنین با اشاره به اینكه با یك تلاش همه جانبه كسانی كه در شبكه قاچاق سی‌دی فعال هستند شناسایی شده‌اند گفت: از مدت‌ها قبل با همكاری ویدئو رسانه افراد نفوذی كه در این مؤسسات مشغول به كار هستند كه اطلاعات فیلم‌ها را به بیرون منتقل می‌كنند شناسایی شدند و در آینده نزدیك نیز درصد دیگری از این افراد شناسایی خواهند شد.

* فعالان شبكه قاچاق محاكمه قضایی خواهند شد

این تهیه‌كننده سینما همچنین با اشاره به این كه احتمال محاكمه قضایی فعالان شبكه قاچاق بسیار زیاد است گفت: این افراد به احتمال زیاد پس از شناسایی و تحویل به مقامات انتظامی محاكمه قضایی خواهند شد چرا كه بحث تیراژ نسخه‌های محدود گذشته است و اینها به تازگی ماشین‌آلات مخصوص را وارد كرده‌اند كارخانجاتی را احداث كرده‌اند كه از طریق این كارخانجات، هولوگرام مؤسسات ویدئو رسانه را چاپ می‌كنند و محصولاتی را به بازار عرضه می‌كنند كه ما از آنها خبر نداریم.

* شبكه قاچاق 7 برابر ظرفیت شبكه مجاز محصول به بازار عرضه كرده است

رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی ویدئو رسانه با اشاره به سود 7 برابری شبكه قاچاق گفت: حدود 7 برابر شبكه مجاز نمایش خانگی در سال گذشته شبكه قاچاق محصولات خود را به بازار عرضه كرده است و به طور كلی سی‌دی‌هایی كه توسط 17 الی 18 مؤسسه به بازار عرضه شده است 100 میلیون نسخه بوده است در حالی كه این رقم در شبكه قاچاق بیش از 700 میلیون نسخه بوده است و اگر آمار فیلم‌هایی كه توسط آنها به بازار عرضه می‌شود 7 مورد باشد چیزی حدود 3 میلیارد و 500 میلیون فیلم در این سی‌دی‌ها توسط شبكه قاچاق در اختیار مردم قرار گرفته است.

وی ادامه داد: از نظر حجم نیز چیزی حدود 7 برابر سی‌دی‌های منتشر شده از سوی شبكه قاچاق سی‌دی به بازار عرضه شده است و از نظر فیلم نیز 35 برابر چیزی كه مؤسسات قانونی وارد شبكه نمایش خانگی می‌كنند از سوی شبكه قاچاق به بازار عرضه شده است.

*از بهمن‌ماه گذشته تمام مؤسسات ویدئو رسانه ضرر‌دهی داشته‌اند

رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی ویدئو رسانه با اشاره به این كه تمام مؤسسات ویدئو رسانه خصوصاً از بهمن ماه سال گذشته از یك سراشیبی افت تیراژ قرار گرفته‌اند گفت: در بهمن‌ماه سال گذشته 200 هزار نسخه، اسفند‌ماه 300 هزار و در اردیبهشت‌ و خرداد سال جاری 500 هزار نسخه تمامی مؤسسات عنوان مرجوعی داشته‌اند كه در ادامه این روند شاهد ضرر‌های كلان و جبران‌ناپذیر مالی مؤسسات خواهیم بود.

وی تصریح كرد: البته ذكر این نكته بسیار حائز اهمیت است كه بسیاری از مواد اولیه‌ای كه شبكه قاچاق برای ارائه محصولات خود از آنها استفاده می‌كنند در داخل كشور تولید می‌شود و كمتر از 10 درصد سی‌دی‌هایی كه در داخل كشور تولید می‌شود مصرف آموزشی و علمی و پژوهشی دارند و بیش از 90 درصد از آنها در شبكه قاچاق مصرف می‌شود.

*دولت باید بر نحوه عرضه كارخانجات تولید سی‌دی نظارت كند

محمد‌علی زم در خاتمه گفت‌وگوی خود اظهار داشت: به هر صورت كارخانجات و یا هر كسی كه تولید كننده است فروش محصولات‌شان اهمیت دارد و دیگر به این فكر نمی‌كنند كه این محصولات را چه كسی و با چه هدفی تهیه می‌كنند. نظارت در این زمینه تنها به عهده دولت و وزارت ارشاد است كه كارخانجاتی كه مجوزهای لازم را از آنها كسب كرده‌اند با یارانه‌های دولتی، محصولات رسانه‌ای تولید می‌كنند در نهایت به چه مصرفی می‌رساند.

گفت‌وگو از: فارس- احسان هوشیارگر