اغلب منتقدان بر این باور هستند که خنداندن مخاطبان از گریاندن آن‌ها بسیار سخت‌تر است. با این وصف، شاید بتوان گفت هنرپیشه‌ای که در فضای کمدی فعالیت می‌کند، به‌مراتب می‌بایست زمان و انرژی بیشتری را صرف مخاطب خود نماید. حال تصور کنید که از یک کمدین معروف درخواست شود تا برای ایفای یک نقش جدی در فیلمی درام وارد عمل شود. البته در دنیای سینما این موضوع چندان عجیب نیست. امسال شاهد یکی از بهترین نمونه‌هایش بودیم. استیو کارل که برای بازی در فیلم‌های کمدی و کمدی-رمانتیک شهرت دارد، در درام بیوگرافیک «فکس‌کچر» ساخته بنت میلر ظاهر شد. کارل در نقش ژان دوپونت، میلیونر پارانویید-اسکیزوفرنیک بازی کرده که مدیر برنامه‌های مارک شولتز، کشتی‌گیر برنده طلای المپیک است و رابطه این دو نفر، درام را شکل می‌دهد. بازی استیو کارل طبق گمانه‌زنی‌ها ممکن است در اسکار مورد توجه قرار بگیرد. در ادامه می‌توانید نمونه‌های موفق دیگری از این رویداد را بخوانید.

بیل مورای

کمدی‌ها: آثاری نظیر «راشمور»، «شکارچیان روح» و «روز گراندهاگ».

فیلم درام: «سرگشته در غربت»

● سبک بازی مورای، پیدا کردن درام و تراژدی در دل کمدی و برعکس است اما حضورش در فیلم درام «سرگشته در غربت» به کارگردانی سوفیا کاپولا در سال ۲۰۰۳، یک یادگاری کاملاً جدی و حتی تلخ از او محسوب می‌شود. در این فیلم که به بیان شکنندگی روابط بین انسان‌ها و چگونگی اثرگذاری آن‌ها بر زندگی یکدیگر می‌پردازد، او به‌خوبی توانسته است به‌همان اندازه که در فضاهای کمدی موفق است، در درام نیز خودی نشان دهد. در بطن فیلم شاهد هستیم که بیل از گذشته خود بسیار خسته است و در همهمه پر از زرق‌وبرق توکیو با اسکارلت جوهانسون برخورد می‌کند که او نیز دچار اوهام است. هر دو کاراکتر به‌دنبال دست‌یابی به یک هدف مشترک به‌نام رهایی هستند. به‌نظر بسیاری از مخاطبان، مورای برای بازی در این نقش به تعریف جدیدی از بازیگری رسیده و میزان جدیت او در این نقش به‌حدی است که گویا هرگز در فاز کمدی ظاهر نشده!

آدام سندلر

کمدی‌ها: از جمله فیلم‌های کمدی که او در آن‌ها به ایفای نقش پرداخته است، می‌توان به «بیلی مدیسون»، «گیلمور خوشحال» و «خواننده مجالس عروسی» اشاره کرد.

فیلم درام: «Punch, Drunk, Love»

● کمدی یک مرد می‌تواند درام جدی مرد دیگری باشد. در سال ۲۰۰۲ او با حضور در فیلم «Punch, Drunk, Love» پل توماس آندرسون تصویر جدیدی از خود به نمایش گذاشت. در این فیلم او را در نقش پسر جوانی می‌بینیم که با چالش‌های عصبی فراوانی دست به گریبان است و در این میان، عاشق نیز می‌شود. او در به تصویر کشیدن کودک درون انسان در این فیلم بسیار موفق عمل کرده است.

ادی مورفی

کمدی‌ها: تعدادشان زیاد است! «۴۸ ساعت»، «اماکن تجاری»، «پلیس بورلی‌هیلز»، «بچه طلایی» و «پروفسور دیوانه» فقط تعدادی از کمدی‌هایش هستند.

فیلم درام: «دختران رؤیایی»

● او بازی در فیلم «دختران رؤیایی» توانست نامزد دریافت جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شود. تلاش او در ایجاد کاراکتری که برایش در نظر گرفته شده بود و نشان دادن فرازونشیب‌های آن ستودنی است. نکته دیگری که کار را برای فعالیت او در یک نقش جدی سخت‌تر می‌کند آن است که طنز نه‌تنها در حرکات او وجود دارد بلکه در صدایش نیز نهفته است. صدای او در انیمیشن «شرک» در نقش آن حیوان دوست‌داشتنی معروف، برای بسیاری از مخاطبان‌اش خاطره‌انگیز است!

استیو کوگان

کمدی‌ها: با حضور در فیلم‌های «من آلن ارتریج هستم»، «دور دنیا در ۸۰ روز» و «شبی در موزه» مشهور شد.

فیلم درام: «آدم‌های مهمانی ۲۴ ساعته»

● مهم‌ترین فیلم این هنرپیشه ۴۹ ساله بریتانیایی به انتخاب مخاطبین‌اش، «آدم‌های مهمانی ۲۴ ساعته» است. دیگر اثر ماندگار او در فضای جدی، فیلمی به نام «آنچه میزی تجربه کرد» محصول سال ۲۰۱۲ است که در مقابل جولیان مور ظاهر شد. او ممکن است دخترش را دوست داشته باشد، اما درنهایت پدری لاقید است که به‌جز موفقیت کاری، به چیز دیگری فکر نمی‌کند! «آنچه میزی تجربه کرد» درمورد سرنوشت یک دختربچه بعد از طلاق است. دیگر فیلم جدی مهم استیو کوگان، «فیلومنا» ساخته استیون فریرز است.

جری لوییس

کمدی‌ها: واقعاً نیازی به ذکر نام همه کمدی‌های این کمدین بزرگ هست؟!

فیلم درام: «روزی که دلقک گریه کرد»

● او که با نام واقعی جوزف لوییچ در نیوجرسی متولد شد، بعد‌ها توانست در کنار دین مارتین، به موفقیت‌های خوبی دست پیدا کند. هرچند گروه دونفره آن‌ها در اوایل دهه ۱۹۵۰ رو به افول نهاد. پس از آن، جری در بازی در فیلم‌های کمدی نظر «پادو»، «پروفسور دیوانه» و «پسر نامه‌رسان» به شهرت جهانی دست پیدا کرد. او در سال ۱۹۷۲ در تنها فیلم درام تاریخ زندگی هنری خود، به‌نام «روزی که دلقک گریه کرد» ظاهر شد، اگرچه این فیلم هرگز به اکران عمومی درنیامد. او بار دیگر در سال ۱۹۸۲ و این‌بار در فیلمی از مارتین اسکورسیزی به‌نام «سلطان کمدی» در کنار رابرت دنیرو به ایفای نقش پرداخت که باز هم از فضای طنز او بسیار دور بود.

جیم کری

کمدی‌ها: «احمق و احمق‌تر» که بعد از ۲۰ سال این روز‌ها قسمت دوم‌اش روی پرده رفته و پرفروش هم هست و «ماسک» که او را به عنوان یک کمدین حسابی محبوب کرد.

فیلم درام: «آفتاب ابدی ذهن بی‌آلایش»

● بازی کاملاً متفاوت او در فیلم «آفتاب ابدی ذهن بی‌آلایش» محصول سال ۲۰۰۴ به کارگردانی میشل گوندری در یک فضای کاملاً غیرخطی و تا حدی نئوسوررئال اتفاق می‌افتد. بازی او در این اثر به‌حدی جذاب و قوی بود که نقش مقابل‌اش یعنی کیت وینسلت توانست نامزدی جایزه اسکار بهترین بازیگر زن سال ۲۰۰۵ را از آن خود کند. فیلم که در فضایی خیالی رخ می‌دهد، نیاز به بازیگری داشت تا با تسلط کامل بر حرکات بدنی، در قالبی غیرکمیک بتواند بیننده را مجذوب خود کند. آنچه از چهره جیم در این فیلم استنتاج می‌شود ترکیبی از عشق، نزول و پشیمانی است. می‌توان از بازی او در فیلم «نمایش ترومن» نیز به‌عنوان اثری جدی نام برد.

رابین ویلیامز

کمدی‌ها: «صبح ‌به‌خیر ویتنام»، «خانم داوت‌فایر»

فیلم درام: «ویل هانتینگ نابغه»

● شاید بتوان گفت به‌همان اندازه‌ای که حضور او در فیلم‌هایی نظیر «صبح به‌خیر ویتنام»، «هوک» و «علاءالدین» موجب خنده طرفداران‌اش شد، مرگ او نیز بسیار تأثربرانگیز بود. از بازی او در فیلمی از گاس ون‌سنت به نام «ویل هانتینگ نابغه» در سال ۱۹۹۷ در کار مت دیمن می‌توان به‌عنوان اثری جدی نام برد. این فیلم توانست دو جایزه اسکار را به خود اختصاص دهد که یکی سهم ویلیامز به‌عنوان «نقش مکمل مرد بود. رابین نیز همانند سایر افراد موجود در لیست، در پیوند زدن خنده و گریه بسیار متبحر بود. در فیلم «صبح به‌خیر ویتنام» او به‌رغم این‌که در نقش سرباز ظاهر می‌شود اما در طول اتفاقات فیلم همواره از طنز خاص خود بهره می‌برد. در دیگر اثر ماندگارش یعنی «انجمن شاعران مرده» به‌خوبی توانسته از پس نقشی مالیخولیایی برآید.

استیو مارتین

کمدی‌ها: «مردی با دو مغز»، «شوی شنبه‌شب»، «سه دوست»

فیلم درام: «زندانی اسپانیایی»

● او خود معتقد است که فعالیت‌اش در دنیای کمدی برحسب اتفاق بوده است. با این حال این اتفاق به نفع‌اش تمام شد و حالا او را به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین کمدین‌های سینما می‌شناسند. اولین نقش دراماتیک او در مینی سریال «پنی‌هایی از بهشت» است. «زندانی اسپانیایی» محصول سال ۱۹۹۷ دیگر فیلمی است که او فارغ از طنز در آن نقش‌آفرینی کرده است.

پیتر سلرز

کمدی‌ها: نابغه تمام‌عیار کمدی بود. مثلاً در «پلنگ صورتی» و «قاتلین پیرزن»

فیلم درام: «حضور»

● این کمدین بریتانیایی از محبوب‌ترین طنزپردازان تاریخ سینما در اذهان مخاطبین جای گرفته است. همچنین، به‌دلیل گریم‌های متفاوت در فیلم‌های گوناگون به مرد پنجاه چهره سینما شهرت پیدا کرده است. او به‌همراه چارلی چاپلین و وودی آلن تنها کمدین‌هایی هستند که نامزد دریافت جایزه اسکار شده‌اند. «دکتر استرنجلاو: چگونه یاد گرفتم دست از هراس بردارم و به بمب عشق بورزم» و «آنجا بودن» دو کمدی سیاه او هستند. همچنین بازی خاص او در فیلم «لولیتا» به کارگردانی استنلی کوبریک نیز توسط بسیاری تحسین شده است. شاید ترکیب درام و تراژدی، واژه مناسبی برای توصیف این‌گونه آثار او باشد. آخرین بازی‌اش در عالم سینما اثری است اقتباسی به‌نام «حضور» به کارگردانی هال اشبی. داستانی پیچیده که در آن سلرز را در نقش باغبانی ساده‌دل می‌یابیم که با یک نابغه سیاسی اشتباه گرفته می‌شود. خود سلرز، این نقش را بهترین اثر خود می‌دانست و یک‌جور مالیخولیای شیرین به نقش‌اش تزریق کرده بود.

بن استیلر

کمدی‌ها: او بازی در کمدین‌هایی چون «یه چیزی درمورد مری هست»، «ملاقات با والدین»، «شبی در موزه» و «زولندر» به شهرت رسید.

فیلم درام: «نیمه‌شب همیشگی»

● بازی او در نقش جری در فیلم «نیمه‌شب همیشگی» را می‌توان یکی از نقش‌های جدی او دانست. او که کارگر رستوران است، در دوران ترک اعتیاد به‌سر می‌برد و در این میان، با دختری آشنا می‌شود که زمینه‌ساز سایر وقایع فیلم می‌گردد. بازی او در این فیلم چنان با شخصیت طنز‌پرداز او در تضاد است که کمتر کسی می‌تواند باور کند او در اصل یک هنرپیشه فیلم‌های کمدی است. شاید بتوان از فیلم «امپراطوری خورشید» نیز به‌عنوان اثر دیگری از او در فضای درام نام برد.

جیمی فاکس

کمدی‌ها: «شکستن همه قواعد»، «روز ولتنتاین»

فیلم درام: «وثیقه»

● بازی خارق‌العاده او در فیلم «وثیقه» در کنار تام کروز، چهره جدیدی از این کمدین به نمایش گذاشت. او که در نقش یک راننده تاکسی در این فیلم حضور داشت، توانست نامزد دریافت جایزه اسکار بازیگر مکمل مرد شود. اندکی بعد، او در فیلم «ری» به ایفای نقش پرداخت که براساس بیوگرافی ری چارلز نوازنده آمریکایی شکل گرفته بود. این‌بار او توانست جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد را به خود اختصاص دهد تا در کنار آل پاچینو تنها کسانی باشند که در طی یک سال، دو بار نامزد دریافت جایزه اسکار شده‌اند. البته درمورد او، «جانگوی آزادشده» را هم نباید از یاد برد.

●● پرده سینما، این گزارش را که توسط پیام نوروزی ترجمه شده از روزنامه هفت صبح انتخاب و پس از ویرایش، منتشر کرد.