پرده سینما

پرچم‌های پدران ما؛ نگاهی به «در دره‌ی الاه» ساخته‌ی پل هگیس

پیمان عباسی‌نیا

 

 

 

 

 

 

 

هر پنج‌شنبه، طعم سینما را در پرده سینما بچشید!

 

با طعم سینما، سینما را از دریچه ای تازه ببینید!

 

نقد و بررسی فیلمهای مهم تاریخ سینما در طعم سینما

 

 

 

 

 

 

 

 

In the Valley of Elah

كارگردان: پل هگیس

فيلمنامه: پل هگیس و مارک بول

بازيگران: تامی لی جونز، شارلیز ترون، سوزان ساراندون و...

محصول: آمریکا، ۲۰۰۷

زبان: انگلیسی

مدت: ۱۲۱ دقیقه

گونه: درام، عاشقانه

بودجه: ۲۳ میلیون دلار

فروش: بیش از ۲۹ و نیم میلیون دلار

درجه‌بندی: R

جوایز مهم: کاندیدا‌ی ۱ اسکار، ۲۰۰۸

 

 

طعم سینما - شماره‌ی ۱۳۰: در دره‌ی الاه (In the Valley of Elah)

 

 

طعم سینما - شماره‌ی ۱۳۰قصه‌ی در دره‌ی الاه را این‌طور می‌توان خلاصه کرد: «از سوی ارتش ایالات متحده به کهنه‌سرباز وطن‌پرست، هنک دیرفیلد (با بازی تامی لی جونز) اطلاع می‌دهند که پسر دوم‌اش مایک (با بازی جاناتان تاکر) بعد از بازگشت از جنگ عراق ناپدید شده است. هنک شخصاً برای به‌دست آوردن خبری موثق از مایک اقدام می‌کند درحالی‌که کارآگاه پلیس، امیلی ساندرز (با بازی شارلیز ترون) نیز از [جایی به‌بعد] با او هم‌داستان می‌شود...»

در دره‌ی الاه مثل هر فیلم به‌دردبخورِ دیگری، از شروعی ترغیب‌کننده سود می‌برد. هنک دیرفیلدِ سابقاً ارتشی [که نقش‌اش را تامی لی جونز با طمأنینه و تسلطی مثال‌زدنی ایفا‌ می‌کند] آن‌قدر کشش دارد که در طول دقایق آغازین، بیننده را با خود همراه سازد. البته انگیزه‌ای که به دنبال کردن ادامه‌ی ماجرا مجاب‌مان می‌کند، فقط جذابیت شخصیتِ محوری و توان‌مندیِ بازیگرش نیست بلکه کنجکاویِ اولیه برای سر درآوردن از راز ناپدید شدن مایک را نیز می‌توان دلیل قابلِ قبول بعدی به‌حساب آورد.

پل هگیس علاوه بر کارگردان، یکی از دو فیلمنامه‌نویس در دره‌ی الاه نیز هست. با این‌که به‌هیچ‌وجه قصد زیر سؤال بردن وجهه‌ی کارگردانیِ آقای هگیس را ندارم ولی از حق نگذریم، فیلمنامه‌ی در دره‌ی الاه [اصطلاحاً] بر کارگردانی‌اش می‌چربد. پاره‌ای از فیلم‌ها آن‌چنان فیلمنامه‌های درست‌وُدرمانی دارند که به‌نظر نمی‌رسد کارگردان در ترجمان تصویری‌شان کار خیلی سختی در پیشِ رو داشته باشد! در دره‌ی الاه از حفره‌های فاحشِ فیلمنامه‌ای بَری است و معمایی را گنگ و ابهام‌برانگیز رها نمی‌کند. به‌عنوان مثال، دلایل همراهی خانم کارآگاه ساندرز با پدر پابه‌سن‌گذاشته‌ و داغ‌دیده‌ی فیلم طوری ظرافتمندانه و به‌آرامی به مخاطب تفهیم می‌شود که جای کم‌ترین سؤالی باقی نمی‌ماند.

درست است که در دره‌ی الاه به حواشی و تبعات جنگ می‌پردازد اما از خلال نمایش همان ویدئوهای بی‌کیفیتِ استخراج‌شده از موبایل مایک، به‌تدریج به متن جنگی هراس‌آلود هم ورود پیدا می‌کنیم که تمهید هوشمندانه‌ای است. تدارک صحنه‌های جنگیِ مذکور و فیلمبرداری ازشان به‌گونه‌ای صورت گرفته است که به تصاویر واقعیِ منتشره از برهه‌ی اشغال عراق نزدیک‌اند و خوشبختانه باور تماشاگر را خدشه‌دار نمی‌کنند.

در دره‌ی الاه دو سکانس کلیدی دارد که قرینه‌ی یکدیگر به‌شمار می‌روند و اگر آن‌ها را از فیلم بگیریم، بی‌شک به موجودی ناقص‌الخلقه تبدیل خواهد شد؛ از سکانس‌های به اهتزاز درآمدن پرچم‌ها در ابتدا و انتهای در دره‌ی الاه حرف می‌زنم. اتفاقاً سکانس انتخابی‌ام از در دره‌ی الاه نیز آن سکانس درخشان بالا بردن پرچم برای دومین‌بار و در فرجام فیلم است. گاهی تعبیه‌ی یک سکانس یا حتی یک پلان در جای درست‌اش، پتانسیلِ این را پیدا می‌کند که فیلمی را نجات بدهد؛ سکانس مورد اشاره‌ از در دره‌ی الاه به‌نظرم از آن جمله است.

قضیه‌ی گم‌وُگور شدنِ نامنتظره‌ی مایک دیرفیلد را شاید به‌نوعی بشود مک‌گافینِ در دره‌ی الاه محسوب کرد؛ مایک غیب‌اش می‌زند تا بهانه‌ای محکمه‌پسند برای عزیمت پدری زخم‌خورده از نقطه‌ی A به B فراهم آورده شود. سفری که ماحصل‌اش، تحولی بطئی و تغییرِ دیدگاهی باورپذیر است.

علی‌رغم پیشرفت آرام داستان و علاقه‌ی شخصی‌ام به فیلم‌های مهیج، تماشای در دره‌ی الاه برایم عذاب‌آور نبود. به هر حال باید این مورد را هم در نظر داشته باشید که ما در فیلم قرار است با یک پیرمرد بازنشسته همسفر ‌شویم! از در دره‌ی الاه توقع تریلرهای جناییِ متداول را نداشته باشید؛ ریتم فیلم کُند است و اگر با چنین پیش‌زمینه‌ی ذهنی‌ای هم سراغ‌اش بروید، احتمالاً مأیوس‌تان خواهد کرد!

در دره‌ی الاه به‌طور کلی فیلم سالمی است که به ابتذال مجالی برای عرض اندام نمی‌دهد. پل هگیس در دره‌ی الاه سعی دارد بر این نکته‌ی مهم تأکید کند که تلاشیِ روانی آمریکایی‌های بازگشته از جنگ، خطرناک‌ترین دستاورد اشغال عراق برای جامعه‌ی ایالات متحده بود. به بیراهه نرفته‌ایم چنانچه در دره‌ی الاه را یکی از تأثیرگذارترین‌ها و متفاوت‌های سینمای ضدجنگ طی سالیان اخیر خطاب کنیم.

 

پیمان عباسی‌نیا

دو‌شنبه ۶ مهر ۱۳۹۴

 

برای مطالعه‌ی شماره‌های دیگر، می‌توانید لینک زیر را کلیک کنید:

برای مطالعه‌ی شماره‌های دیگر، می‌توانید لینک زیر را کلیک کنید:

■ نگاهی به فیلم‌های برتر تاریخ سینما در صفحه‌ی "طعم سینما"


 تاريخ ارسال: 1394/7/6
کلید واژه‌ها:

نظرات خوانندگان
>>>پژمان الماسی‌نیا:

جناب اهوارکیِ عزیز، سلام و عرض ادب. سپاسگزارم از ابراز لطف‌ و هم‌چنین دقت جنابعالی. راست‌اش از همان زمان که فکر راه‌اندازی چنین صفحه‌ای در سایت وزین پرده‌ی سینما به سرم زد، قصدم انتشار نوشتارهایی با همین تعداد کلماتِ شماره‌ی فعلی بود چرا که به دشواریِ هر هفته [دو شماره] نوشتن واقف بودم. حالا در این مسیر، لطف پروردگار شامل حال بنده شد و توانستم طی شماره‌هایی به ۱۵۰۰ کلمه و بیش‌تر هم برسم. صمیمانه از وقتی که صرف کردید و اطلاعات خواندنیِ قرآنی‌تان را در اختیار بنده و مخاطبان محترم صفحه قرار دادید، تشکر می‌کنم. پژمان الماسی‌نیا؛ ‌چهارشنبه، هشتمِ مهر‌‌ماهِ نودوُچهار

7+0-

چهارشنبه 8 مهر 1394



>>>gigili:

=)

24+0-

چهارشنبه 8 مهر 1394



>>>امیر:

فیلم مهجوریه گر چه خوب به موضوع جنگ و حواشی اون پرداخته شده اما اونجور که باید و شاید معرفی و احیا نشده !!! دلایلشم نمیدونم !!! اما بازیا خوبه موضوع خوبه شروع و پایان خوبه انتخاب بازیگرا خوبه !!!

24+0-

چهارشنبه 8 مهر 1394



>>>اهوارکی:

تداوم کارتان را می ستایم. به نظرم نقد این نوبت شما مختصرتر از معمول بود. اما دو سه نکته را دربارۀ این فیلم عرض می کنم. نام درست فیلم «در درۀ ایله» است. درست وسط فیلم در دقیقۀ 60 تامی لی جونز برای دیوید (پسر بچۀ چارلیز ترون) قصۀ داوود و جالوت را می گوید. در آنجا است که به نام درۀ ایله اشاره می شود. او که می خواهد دیوید را با قصه ای بخواباند ماجرا را اینطور شروع می کند که می دانی اسمت تو از کجا آمده؟ از شخصیت داوود در عهد عتیق. می گوید داوود اندکی از تو بزرگتر بود که به جنگ جالوت رفت و در درۀ ایله او را با قلاب سنگ کشت و بقیه قصه را تعریف می کند. موقع بیرون آمدن از اتاق، پسر می گوید در رو نبند! معلومه که این قصه نتوانسته به او کمک کند که شجاع باشد. در نمای بعدی چارلیز برای تامی چای می ریزد و می پرسد: اینکه تعریف کردی، قصه بود دیگه؟! تامی لی جونز می گوید: نه واقعیه! توی قرآن هم آمده! واقعاً برق از سرم پرید وقتی این دیالوگ را شنیدم. در آیه 251 سورۀ بقره، خداوند به قتل جالوت به دست داوود اشاره می کند. نمی دانم تحلیل شما چیه. به نظرم با توجه به اینکه این فیلم در کل به نفع مسلمان ها است در اینجا دارد از تأییدات مسلمان ها برای سابقۀ دینی یهود استفاده می کند. تحلیل های دیگری هم می تواند وجود داشته باشد. به هر حال جناب فیلمساز/ فیلمنامه نویس با نوشتن این دیالوگ ها سعی دارد به مخاطبان امریکایی شجاعت بدهد که اگر می خواهید پیروز باشید باید ریشه های خود را بشناسید و از تأییدات دشمن (مسلمان ها) هم استفاده کنید. جالب توجه اینکه این سکانس در دوبلۀ صداوسیما تماماً عوض شده و به جنگ آگلوساکسن ها مبدل گشته است. در مورد شهر ایله باید بگویم که این شهر حدود بیست سال بعد به دست حضرت داوود فتح شد. ماجرای اصحاب سبت که قرآن در اعراف/ 163 به آن اشاره می کند (مسخ سدن ماهیگیران روز شنبه) در همین شهر رخ داده است. نکتۀ آخر، بازی حیرت انگیز تامی لی جونز است که لیاقت داشت اسکار بگیرد. هرچند او نامزد دریافت جایزه شد ولی در نهایت اسکار 2008 به دانیل دی لوئیس رسید برای خون به پا خواهد شد. سلامت باشید.

28+0-

سه‌شنبه 7 مهر 1394



>>>زینب کریمی:

سلام آقای الماسی نیا. خداقوت! بدون اغراق عرض می کنم؛ خواندن نقد امروز شما خستگی را از تن ام بیرون برد! موارد ریزی که اشاره می فرمایید برایم بسیار جذاب و خواندنی است به طور مثال جمله ی "... گاهی تعبیه‌ی یک سکانس یا حتی یک پلان در جای درست‌اش، پتانسیلِ این را پیدا می‌کند که فیلمی را نجات بدهد..." متشکرم از نوشتن های بی نظیرتان. قلم تان سبز و سالم و سلامت باشید.

30+0-

دوشنبه 6 مهر 1394



>>>بهرام.نون:

به نظرم بارزترین ویژگیش فضا سازی خوب و بازی خوب و روون تامی لی جونز و شارلیز ترون که تقریبن کل فیلم با حضور و جود اینا میچرخه.ممنون و مچکر و پاینده باشی برادر.

30+0-

دوشنبه 6 مهر 1394



>>>mojtaba:

filme khoobi boood ... filme khoobi boood

30+0-

دوشنبه 6 مهر 1394



>>>اصغر بهداروند:

نقد خوبی خواندم.

30+0-

دوشنبه 6 مهر 1394



>>>حوا:

شالیز ترون خیلی نجیب و تابث قدم داره جلو میره :-)

30+0-

دوشنبه 6 مهر 1394



>>>jim:

Hi, my dear friend. How are you? Cash wrote what? I thank you very much and good luck

30+0-

دوشنبه 6 مهر 1394



>>>الی:

لایک ویژه!

32+0-

دوشنبه 6 مهر 1394




فرم ارسال نظرات خوانندگان

نام (ضروري):
نظر شما (ضروري):
كد امنيتي (ضروري) :
كد امنيتي تركيبي از حروف كوچك انگليسي است. توجه داشته باشيد كه كد امنيتي به كوچك و بزرگ بودن حروف حساس است.