پرده سینما

پس لرزه های نخبه ستیزی در داوری جشنواره فجر

مانی بزرگمهر

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

رضا داودنژاد و طناز طباطیایی در فیلم مرهمسه روز پس از اعلام برندگان بخش تجلی اراده ملی پس لرزه های چیزی که سید رضا میرکریمی از آن به عنوان «نخبه ستیزی» در ترکیب داوران جشنواره فجر یاد کرده بود باز هم خود را نشان داد. طبق روال هرساله، وزارتخانه ها، نهادها، و سازمان های مختلف بنا به خط مشی مربوطه جوایزی را به فیلم های مورد نظرشان اهداء می کنند. اما در کمال حیرت جایزه ای را که جمعیت هلال احمر به فیلم مورد نظرش اهداء کرده بود به آن فیلم داده نشد! فیلمی که اگر تهیه کننده آن بنیاد سینمایی فارابی یا منتسب به این بنیاد بود و مثلاً ندارها یا شب واقعه نام داشت قطعاً خیلی از جوایز را درو می کرد! اما از آنجا که این فیلم تهیه کننده ای مستقل دارد و نام آن هم مرهم است، مسئولان جشنواره فجر از دادن جایزه به آن فیلم خودداری کردند.

فیلم مرهم به کارگردانی علیرضا داودنژاد داستان یک دختر فراری (با بازی طناز طباطبایی) را روایت می کند که از خانه می گریزد به این امید که در جمع دوستانی که مواد مخدر مصرف می کنند به دنیایی بهتر برسد؛ اما متوجه می شود همه آنچه در جستجویش بوده سرابی بیش نبوده و دست آخر پس از تحمل مصیبت ها و مشقات مختلف آماده می شود تا به همراه مادربزرگش به کانون خانوده بازگردد. فیلم و هوای دیگر فیلم های داودنژاد را دارد. خانواده داودنژاد در آن بازی می کنند و خیلی صحنه ها آدم را یاد فیلم دیگر او  بچه های بد می اندازد. به لحاظ ساختار سینمایی و درام شخصاً آن را به فیلم های دیگر داودنژاد ترجیح نمی دهم. اما قطعاً آموزنده ترین فیلم اوست. همین امر برای برگزیده شدن از سوی جمعیت هلال احمر کفایت مذاکرات است. اما در مراسم تجلی اراده ملی در حالی که سازمان ها و نهادهای مختلف جوایز خود را به فیلم های مورد نظرشان اهداء کردند جایزه این فیلم به آن داده نشد.

طناز طباطبایی و کبری حسن زاده در فیلم مرهمجمعیت هلال احمر در اعتراض به این مسئله بیانیه ای را صادر کرد که بخشی از آن به نقل از ایسنا به شرح زیر است: «جمعیت هلال احمر با پشتوانه‌ای از اهداف و فعالیت‌های انسان‌دوستانه همچنان كه خود از طریق تشكیلاتی چون سازمان داوطلبان و سازمان جوانان برای اشاعه‌ی فرهنگ نوع‌دوستی و همدلی و همدردردی با دیگر انسانهای آسیب دیده از بلایای طبیعی یا فقر فرهنگی و اخلاقی و معضلات اجتماعی اهتمام می‌ورزد، پیگیر حمایت هر جریان فرهنگی هنری از جمله سینمای پرافتخار ایران است كه حس همدلی و دردمندی مخاطبان خود را نسبت به وضعیت سلامت جسمی و روحی دیگر انسانها برانگیزد. ضمن آنكه بر حفظ «كرامت انسانی» همان آسیب‌دیدگان حساس باشد. با این نگاه جمعیت هلال‌احمر جایزه خود را به فیلم مرهم ساخته علیرضا داوودنژاد تقدیم می‌كند.»

این جمعیت، فیلم برتر خود را را داری این ویژگی‌ها برشمرده است: مرهم اگرچه بر زخم وارده بر پیكر بخشی از جامعه ما انگشت می‌گذارد اما مرهم این زخم را با گذشت بزرگترها و پاییدن و احساس مسوولیت بیشتر و مداوم آنان در قبال فرزندانشان می‌داند تا روزنه‌های امید و بازگشت برای فرزندان خطاكار بسته نشود.

جمعیت هلال احمر به عنوان نهادی سلامت‌محور كه از طریق فعالیت‌های فرهنگی سازمان جوانان این جمعیت، برای ارتقای روحیه انسانی و انسان‌دوستانه و حفظ سلامتی و شادابی جوانان می‌كوشد تا از ابتلای آنان به انحرافات اخلاقی و اجتماعی چون اعتیاد پیشگیری كند، علاوه بر موضوع مستقیم فیلم مرهم یعنی اعتیاد گروهی از جوانان، این فیلم را به خاطر نوع نگاه دردمندانه از منظر حفظ كرامت انسانی جوانان حتی اگر آسیب دیده باشد شایسته‌ی تقدیر می‌داند.»

بنا به اعلام پیش از این روابط عمومی جشنواره‌ی فیلم فجر لیست 23 وزارتخانه، سازمان و نهاد، سازمانهای شرکت کننده در بخش «تجلی اراده ملی» بدین شرح است:

 

1-انجمن صنفی شرکتها و موسسات سمعی و بصری،2-انجمن مدیران تولید سینمای ایران،3-بانک سپه4-بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس،5-بنیاد شهید و امور ایثارگران،6-سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج وزارت جهاد کشاورزی(جشنواره روستا) ،7-جمعیت دفاع از ملت فلسطین ،8-جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران ،9-دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم(نمایندگی تهران) ،10-سازمان امور مالیاتی،11-سازمان بهزیستی کشور ،12-ستاد اقامه نماز ،13-ستاد دیه کشور ،14-ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز،15-شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران ،16-شورای فرهنگ عمومی شورایعالی انقلاب فرهنگی ،17-شورای فرهنگی اجتماعی زنان شورایعالی انقلاب فرهنگی ،18-کانون ایرانی مدرسان سینما19-موسسه ناجی هنر ،20-مرکز ملی فرش ایران ،21-واحد پیوند اعضای دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی،22-وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ،23-وزارت کار و امور اجتماعی.

 

**********

عدم اعطای جایزه جمعیت هلال احمر به فیلم مرهم دخالت آشکار در نظرات نهادهای اهداء کننده است. و مؤید این است که مسئولان این جشنواره همچنان تلاش می کنند تا سلیقه ای شخصی را بر اهدای جوایز حاکم کنند. البته مهدی مسعودشاهی دبیر جشنواره بیست و نهم اهدای جایزه به این فیلم را به دلیل عدم حضور در بخش مسابقه «برخلاف مقررات» می داند. او در گفتگو با ایسنا اشاره کرده که «بخش تجلی اراده‌ی ملی مخصوص آثار بخش مسابقه بوده و به همین دلیل لازم بوده است كه آثار برگزیده این بخش از میان آثار بخش مسابقه انتخاب شوند. به هر حال این مساله جزو قوانین و مقررات از پیش تعیین شده جشنواره بود و لازم بود كه این قوانین اعمال شوند. حال اگر نهادی قصد دارد از فیلمی خارج از بخش‌ مسابقه تقدیر كند،می‌تواند به طور مستقیم مراسمی برگزار كرده و به اعطای جوایز خود بپردازد. قطعا در این زمینه كسی هم مخالفت نخواهد كرد چرا كه این موضوع دیگر به جشنواره مربوط نمی‌شود. اما آنچه به جشنواره مربوط است باید مطابق مقررات پیش برود.»

 

**********

طناز طباطبایی در فیلم مرهمالبته کلمه «مقررات» واژه ای دلچسب و دوست داشتنی است. از آنجا که سروران عزیز در ستاد برگزاری جشنواره فجر بسیار «مقرراتی» هستند کمال امتنان خواهد بود که بدانیم در کدام بند از اساسنامه جشنواره فجر مقرر شده که فیلم های مورد تقدیر از سوی سایر نهادها باید حتماً از میان فیلم های «بخش مسابقه» انتخاب شوند؟

و آیا این «مقررات» از جشنواره بیست و نهم قابلیت اجرایی شدن پیدا کرده است، یا اینکه در سال های قبل هم اجرا می شده است؟ آیا این «مقررات» با مسائل شخصی هم ارتباطی داشته است؟

مهم نیست که در یکی دو سال اخیر مسئولان برگزارکننده جشنواره فجر در دی ماه برای ترغیب سینماگران در جهت ارائه فیلم شان به جشنواره فجر و داغ تر شدن «تنور» آن دست و پا می زنند، اما پس از پر کردن فرم با فیلم ها مثل بچه های سرراهی برخورد می کنند؛ مهم نیست که هیئت داوری و انتخاب جشنواره فجر از این جشنواره حیاط خلوتی برای مطرح کردن فیلم های تحت حمایت بنیاد سینمایی فارابی یا «معتمدین محل» استفاده می کنند و کار را تا آنجا پیش می برند که حاضر می شوند به محسن طنابنده و واروژ کریم مسیحی هم فیلم ندارها جایزه بدهند و سال قبل اش هم جایزه بهترین فیلم را به شب واقعه! مهم نیست که در سینمای اصحاب رسانه در «سهمیه بندی» کارت برای بسیاری از اصحاب رسانه و منتقدین صادر نمی شود اما خانم گلاب آدینه با دختر و داماد و شوهر کارت «مهمان ویژه» دارد و حتی در نشست رسانه ای فیلم آلزایمر به عنوان منتقد پشت تریبون می رود و مخالفان فیلم را به «نفهمی» متهم می کند، مهم نیست آقای م.م که خبرنگار یا منتقد نیست در کاخ جشنواره سه کارت دارد و خیلی ها که کارشان نویسندگی است بدون کارت مجبور می شوند در صف سینما آزادی شش ساعت توی صف بایستند تا جدایی نادر از سیمین را تماشا کنند و درباره اش نقد بنویسند، مهم نیست که مسئولان روابط عمومی جشنواره فجر نمی دانند چطور باید با اصحاب رسانه رفتار کنند، بله دوستان! خیلی چیزها مهم نیست!

اما مهم است که بدانیم وقتی فیلمی و کارگردانی را به علت دیدگاه های شخصی از جایزه ای که حق اش بوده محروم می کنیم، در دنیا و آخرت از نظر شرعی به او «مدیون» می مانیم. حق او بر «ذمه» ما می ماند. چه به لحاظ مادی و چه به لحاظ معنوی. فکر می کنم بر سر این نکته که با مسئولان جشنواره فجر توافق داریم و حرف هم را می فهمیم. بنابراین بیخودی دنیا و آخرت مان را برای هیچ و پوچ تباه نکنیم. چراکه اگر آن جایزه به فیلم مرهم تعلق می گرفت هیچ اتفاقی نمی افتاد. مرهم در جشنواره های خارج از کشور هم برنده جایزه شده و هیچ اتفاقی نیافتاده است. کمااینکه اگر انتقاد به جای سیدرضا میرکریمی به تریج قبای هیئت داوران برنمی خورد و آنها بدون حب و بغض شخصی و در مورد فیلم یه حبه قند یکسونگری نمی کردند هیچ اتفاقی نمی افتاد. دنیا خیلی بزرگ است دوستان. جا برای همه هست.


 تاريخ ارسال: 1389/12/12
کلید واژه‌ها:

نظرات خوانندگان
>>>سارا24ساله:

خیلی جالب بود .دستتون درد نکنه.

0+0-

جمعه 13 اسفند 1389



>>>یه نفر:

مرسی خبر بینظیری بود و اولین بار بود که شنیدم

0+0-

پنجشنبه 12 اسفند 1389




فرم ارسال نظرات خوانندگان

نام (ضروري):
نظر شما (ضروري):
كد امنيتي (ضروري) :
كد امنيتي تركيبي از حروف كوچك انگليسي است. توجه داشته باشيد كه كد امنيتي به كوچك و بزرگ بودن حروف حساس است.