پرده سینما

سفره یزید پهن است و بعضی ها سر سفره یزیدند و سیر هم نمی شوند؛ گزارش دومین نشست بازتعریف سینمای دفاع مقدس

پرده سینما



 






دومین نشست بازتعریف سینمای دفاع مقدسدومین نشست بازتعریف سینمای دفاع مقدس با حضور جمال شورجه کارگردان فیلم سی و سه روز و علی شاه حاتمی کارگردان فیلم ژنرال و به مدیریت اکبر نبوی در تالار مشتاق هتل پارس کرمان برگزار شد.

در ابتدای این نشست اکبر نبوی اظهار داشت: برای ارتقا و بالندگی سینمای دفاع مقدس باید ببینیم که این سینما را چگونه باید تعریف کرد و بر اساس این تعریف چگونه یک چشم انداز روشن پیدا کنیم.

سپس اکبر نبوی از جمال شورجه خواست تا با صحبت هایش بحث جلسه را آغاز کند و جمال شورجه نیز صحبت هایش را با اعلام انزجار مجدد از توهین به مقام معظم پیامبرمان و تحریم اسکار و ارسال نشدن فیلمی از ایران به این جشنواره شروع کرد و در ادامه افزود: من در جاهای دیگر اعلام کرده ام که آمریکا همیشه به طور واضح دشمنی خود را با ما اعلام کرده است و سالانه بودجه هایی برای این دشمنی در نظر می گیرد و از این رو پیشنهاد دارم که ما به طور کل نباید فیلمی به اسکار بفرستیم.

جمال شورجه در ادامه افزود: سینمای دفاع مقدس منبعث شده از خود دفاع مقدس می باشد و هرچقدر به این واقعیات، به از خود گذشتگی رزمندگان، به زهدهایی که شب ها از این عزیزان دیده می شد و هرچقدر یک فیلم به آن معنویت نزدیک تر شود قاعدتاً آن فیلم توانسته فضای درست جنگ را انتقال دهد. این فیلم ها هرچقدر آن حس و حال را برساند به آن سینما نزدیک تر شده اند. ما نشانه های باور ها و تعلق خاطر رزمندگانمان را فراموش کرده ایم.

فیلم پرواز در شب آقای ملاقلی پور نمونه خوبی از فیلم های دفاع مقدس است. هرچقدر ما در فیلم های دفاع مقدس به واقعیات نزدیک تر شویم فیلم مان ناب تر و اصیل تر خواهد بود.

اکبر نبوی پس از اظهارات شورجه گفت: برای بازتعریف سینمای دفاع مقدس ما ناچاریم به مسیر آمده نگاه کنیم. ما در این سینما سه دسته فیلم داریم: حماسه پرداز، انسان شناسانه و فیلم هایی که نگاه جامعه شناختی به پیامدهای دفاع مقدس دارند. رسول ملاقلی پور در فیلم پرواز در شب یک فیلم حماسی ساخت و در افق حماسه اش کمی هالیوودی است. اما رسول فیلم های انسان شناسانه نیز دارد. دیده بان و مهاجر از فیلم های انسان شناسانه هستند. فیلم لیلی با من است و آژانس شیشه ای یک نوعی از فیلم های جامعه شناسی هستند که اصلاً کاری به فیزیک جنگ ندارند.

در ادامه نبوی از علی شاه حاتمی پرسید: آیا برای بازتعریف مان باید در همین سه دسته قدم برداریم یا باید تجربه های جدید ایجاد کنیم و شروع به آموختن کنیم؟

دومین نشست تخصصی بازتعریف سینمای دفاع مقدسشاه حاتمی در پاسخ گفت:

حضورم در عرصه سینما را مدیون خون برادرم هستم. تا قبل از این که برادرم شهید شود مثل همه نگاه دیگری به جنگ داشتم اما حضورم در جنگ نگاهم را نه تنها نسبت به جنگ بلکه نسبت به کل دنیا تغییر داد. این را گفتم تا یادی کنم از برادر پانزده ساله ام. من از جنگ به سینما آمدم نه از سینما به جنگ. در مسیری که آمدم از اولین فیلم هایم سعی کردم ژانرهای جنگ را تعقیب کنم. دورانی را که در این حیطه گذراندیم دوران طلایی نبوده و نتوانستیم حق مطلب را در بیان کنیم. من جانبازان را شبیه صدف هایی در عمق اقیانوس می دانم که بعضی از هنرمندان توانستند به ته آب بروند و چند صدفی را بردارند اما بقیه تنها در این اقیانوس آب تنی کردیم. خیلی ها این ژانر را برای جامعه مضر می دانند و بر این باورند که این فیلم ها حس ناامیدی را در جامعه افزایش می دهند و با توجه به این نگاه و کسانی که ادعای متولی این عرصه را دارند باید کرکره این سینما را پایین بکشیم و به بازسازی مجدد بپردازیم. ما باید جایگاه هنرمند دفاع مقدس را بدانیم. شما هیچ هنرمند فیلم های جنگی را نمی بینید که برای ساخت فیلم جانش به خطر نیفتاده باشد. من فکر می کنم نگاه به فیلمنامه خیلی سطحی بوده و ما باید نگاهمان را تغییر دهیم. در منطقه حملات زیادی بوده و ما بسیاری از این حملات را شکست خوردیم و از شکست هایمان درس گرفتیم. سینما نیز همین طور است و ما تا الآن به طور کامل شکست خوردیم.

کارگردان ژنرال در ادامه افزود: جایگاه فیلمساز جنگ کجاست و چه کمکی به این دوستان می شود. در شهرک دفاع مقدس تنها دو تانک موجود است که برای تکان دادنشان باید آن ها را هول داد. توپ جنگی در این شهرک نداریم و این ها را هیچ وقت جدی نگرفتند. تا زمانی که متولی این کار مشخص نشده است باید کرکره را پایین کشید. بسیاری از فیلمسازان ما که جنگ را لمس کرده اند کنار رفتند و چند جوان وارد کار شدند که اصلاً جنگ را نمی شناسند. در دانشگاه های علمی کاربردی کشورمان رشته های مختلف بسیاری وجود دارد و من پیشنهاد می کنم که در این دانشگاه ها یک رشته مربوط به سینمای دفاع مقدس راه اندازی کنند چرا که بسیاری از جوانان هستند که این سینما را دوست دارند. متأسفانه استخراج دانشگاه ها دانشجویانی است با نگاه کاملاً نهیلیستی. الآن خیلی از مراکز فرهنگی ما هستند که بودجه های هنگفتی دارند و با یک فیلم ظاهراً غیر ارزشی رگ گردنشان باد می کند و سینماهایشان را می بندند. این ها واقعاً دنبال ارزشند؟ جالب است که وقتی به رزومه این ها نگاهی می کنی می بینی که با این همه بودجه های هنگفت هیچ خرجی برای فیلم های جنگی دفاع مقدس نکرده اند. تنها پشتشان را به یک کتاب گرم کرده اند و آن را چاپ کرده اند و این کتاب دویست بار چاپ شده است. من که می دانم این دویست بار چگونه چاپ شده. اگر خیلی ادعا دارید و مرد هستید فیلمی در حیطه دفاع مقدس بسازید. من فکر می کنم باید بیاییم و ببینیم جایگاه دفاع مقدس در جهان چیست.

دومین نشست تخصصی بازتعریف سینمای دفاع مقدسپس از اظهارات شاه حاتمی مدیر نشست اظهار داشت: برای یک کشور خیلی خطرناک است که برای ساخت یک فیلم از بزرگترین رویداد کشورش این قدر محدودیت داشته باشد. ما سال 82 نیز یک نشست داشتیم که از آن موقع تا الآن درد دل بچه ها هیچ فرقی نکرده است و هنوز همان حرف ها تکرار می شوند. آیا در مسیر سینمای دفاع مقدس باید همین مسیر آمده را ادامه دهیم یا جامعه مان اقتضاها و مصلحت های دیگری نیز دارد. کشورهایی که مثل کشور ما صاحب تمدن هستند اگر بخواهند به تاریخشان مراجعه کنند فقط اسطوره هایشان را نام می برند اما ما در هشت سال دفاع مقدس اسطوره هایمان را دوباره در میدان جنگ داشتیم. تنها کشوری که هم اسطوره دارد و هم اسوه مذهبی کشور ایران است. ما هنوز در بازتعریف رفتارهایمان دچار حذف و محافظه های خودمان هستیم که هنوز جشنواره دفاع مقدس را زمانی برگزار می کنیم که دشمن به ما حمله کرده است. ما باید هفته دفاع مقدس را زمانی داشته باشیم که جنگ به پایان رسیده و آخرین اسیر از ایران خارج شده است. چه کنیم که نقاط قوت ایجاد کنیم و چه بازتعریفی باید از سینما دفاع مقدس داشته باشیم؟

جمال شورجه در ادامه نشست در پاسخ به سؤال نبوی اظهار داشت:

از زمانی که جنگ تمام شد و همه ادوات به جایگاه خودشان برگشتند بیرون کشیدند این ادوات سخت شد و الآن این ادوات در جایگاه خودشان نهادینه شده اند. ما الآن متولی جدی جنگ نداریم. سینمای دفاع مقدس نیاز به یک متولی دلسوز و توانمند دارد. در کنار یک متولی جدی ما نیاز به یک بودجه جدی داریم. بسیج، سپاه و ارتش جدا هستند و الآن اگر بخواهید در مورد هر کدام فیلم بسازید باید بروید و از آن ها اجازه بگیرید اما ما باید یک ستاد فرماندهی همانند روزهای جنگ برای سینمای دفاع مقدس داشته باشیم که فقط از آن جا امضا بگیریم و با این امضا بتوانیم از همه جا نیاز های خودمان را فراهم کنیم. الآن باید ببینیم که نیاز جامعه و مخصوصاً نیاز نسل جوان ما چیست. ما در شرایطی هستیم که بزرگترین تحریم در تاریخ بر کشور ما شده است و این از الطاف خداوند است که این تحریم ها هیچ تأثیری در روند زندگی مردم ندارند. ما می توانیم ابزار دفاعی را با فیلم های دفاع مقدس انتقال دهیم. همه پایگاه های دشمن در اطراف کشورمان هستند. ما در حال حاضر موقعیتی همچون موقعیت هشت سال دفاع مقدس داریم. این حس و تعلق خاطر و دفاع باید در بین مردم جا بیفتد و این فقط با فیلم های دفاع مقدس امکان پذیر است. من بر خلاف علی شاه حاتمی پیشنهاد می دهم که کرکره این سینما را پایین نکشیم.

سپس اکبر نبوی در جملاتی گفت: آیا باید با مسیر گذشته این فیلمسازی را ادامه دهیم یا جامعه ما نیازهای جدید اما می خواهد وا دارد؟

دومین نشست تخصصی بازتعریف سینمای دفاع مقدسعلی شاه حاتمی نیز در پاسخ به سؤال نبوی در جملاتی گفت: نقایص گذشته را باید مرور کرد و به یک نقطه رسید. من در مؤلفه های قدیمی اشاره کردم و گفتم گلادیاتور نیز یک فیلم مقاومتی است. سینمای مقاومتی تنها در خاکریز و عملیات نیست. چیزی که باعث می شود جوان ها جنگ را باور نکنند این است که ما هنوز همه جنگ را نشان ندادیم. ما همیشه جنگ را در پیروزی نشان می دادیم و این باعث می شود تا جوان ها بپرسند پس چرا اینقدر شهید دادیم و چرا جنگ اینقدر طول کشید. مرحوم ملاقلی پور در زمان جنگ با فیلم سقای تشنه لب بسیاری از جوانان را به جبهه ها کشاند اما الآن سقای تشنه لب جواب نمی دهد. مردم ایران سلحشورند و باید این سلحشوری را حفظ کرد. ما باید باور مردم را حفظ می کردیم و الآن این ها را از دست داده ایم. مسئولین احترام بچه های از جنگ برگشته را حفظ نکردند و الآن مملکت سقوط کرده است. ما همیشه عکس العملیم و همه جای دنیا سعی دارد که با فیلمش نگاه جهان را به خود تغییر دهد اما ما با سخنرانی و نصیحت این کار را انجام دادیم. ما غفلت کردیم و الآن محکوم می کنیم. در عرض یک سال دو بار به مقدسات ما توهین شد. ما چه کردیم؟ فقط محکوم کردیم و این غفلت است. یکی از دلایلش بی احترامی به شهدا است. من به شدت با فیلم آژانس شیشه ای ساخته ابراهیم حاتمی کیا مخالفم اما هیچوقت این را به حاتمی کیا نگفتم. ما در فیلم هایمان به شدت توهین کردیم. ما واقعیت ها را نادیده گرفتیم و اسطوره هایمان را فراموش کردیم، جوانان نیز این اتفاقات را می بینند. ما بعد از سی سال نتوانستیم آن ارزش ها را نشان دهیم و من به جرأت می گویم که این کم کاری از هنرمندان نبوده است.

علی شاه حاتمی در ادامه افزود: چگونه می توان روح سلحشوری را در این جامعه حفظ کرد؟ با روضه خواندن و تعریف کردن؟ سفره یزید پهن است و بعضی ها سر سفره یزیدند و سیر هم نمی شوند. من در این عرصه ام و به این کارم اعتقاد دارم.

اکبر نبوی پس از اظهارات علی شاه حاتمی افزود: اگر نگاهی به رفتارهای ملل مختلف داشته باشیم در می یابیم که پیچیده ترین ملت معاصر همین ملت ایران است. همین مردم زمانی که در سال 67 عراق به خاک خوزستان بیشتر از خرمشهر نفوذ کرد سه میلیون رزمنده برای آزادی خوزستان به آن جا رفتند.

در ادامه جلسه با دعوت اکبر نبوی از مهدی کلهر وی نیز در اظهاراتی گفت: من بخشی را که فکر می کنم دوستان به عنوان هنرمند تجربه نکرده اند می گویم که فکر می کنم در این بازتعریف مؤثر باشد. در مقاومت یک فیزیک مقاومت و یک روح مقاومت وجود دارد. من خودم در سال 57 که در روزنامه ها قلم می زدم مقاله ای را در روزنامه فداییان اسلام با این مضمون نوشتم که استقلال را در تعداد تانک نمی دانم. من فکر می کنم که یک زیربنای فلسفی وجود دارد که هم می تواند مشخص باشد و هم می تواند مخفی باشد. ما وقتی از مقاومت صحبت می کنیم دفاع از هر کسی با هر وسیله ای واجب است.

انسیه شاه حسینی نیز که در نشست حضور داشت در اظهاراتی گفت: تمام گفته های دوستان را تأیید می کنم. اشکال اصلی این است که مسئولین غیرتشان خیلی کم شده است. ذره ای غیرت حلال همه این مشکلات است. من در تیر ماه امسال در هویزه سی عدد تانک را برای فیلمبرداری داشتم و قرار بود که این تانک ها در صحنه ای که حرکت می کنند فیلمبرداری کنیم که بار ها این فیلمبرداری تکرار شد و به طول انجامید و هر بار که من می رفتم و از راننده های تانک ها که داخل آن خیس عرق بودند عذر خواهی کنم بابت طول کشیدن فیلمبرداری آن ها نیز در حالی که اشک می ریختند می گفتند ما برای شهدا کار می کنیم و اصلاً کاری با شما نداریم. کاش ذره ای از غیرت آن ها را مسئولینی داشتند که با امضاهایشان می شود یک فیلم را ساخت. اگر این چنین شود همه مشکلات ما حل می شود.

محمد داودی از فیلمبرداران، مستندسازان و تهیه کنندگان با تجربه سینمای ایران نیز در این جمع حضور داشت که در جملاتی گفت: چیزی که امروزه در سینما ها عرضه می شود حماسه نیست و کارهای شعاری را ما حماسه نمی دانیم. کسی که می خواهد وارد این حوزه شود از ترس به دلیل نبود امنیت ترجیح می دهد وارد این حوزه نشود. باید یک متولی برای این قضیه وجود داشته باشد تا امنیت را برقرار کند. به نظر من دفاع مقدس را به عنوان فرهنگ ندیده ایم و ما اکثراً دفاع مقدس را از منظر سیاسی و اجتماعی دیده ایم. متولیان باید به حوزه های دانشگاهی سفارش دهند که به دفاع مقدس به عنوان فرهنگ یاد شود.


 تاريخ ارسال: 1391/7/7
کلید واژه‌ها:

فرم ارسال نظرات خوانندگان

نام (ضروري):
نظر شما (ضروري):
كد امنيتي (ضروري) :
كد امنيتي تركيبي از حروف كوچك انگليسي است. توجه داشته باشيد كه كد امنيتي به كوچك و بزرگ بودن حروف حساس است.