در قفل در کلیدی چرخید^*

(بندی از سروده  احمد شاملو از مجموعه «کاشفان فروتن شوکران»)

روز پنچ شنبه 21 شهریور مقارن با روز ملی سینما هنگامیکه در مقابل چشمان ده ها سینماگر  وبا حضور رئیس جدید سازمان سینمایی کلید در قفل درب آن ساختمان قدیمی کوچه سمنان چرخید و درب خانه سینما  پس از دو سال تعطیلی به روی صاحب خانه گشوده شد، نه تنها حاضرین در آن محل که بسیاری از آنها که روز 24 خرداد رای خود را به نام رئیس جمهور فعلی به صندوق انداخته بودند، دریافتند  آن کلیدی که رئیس جمهور در جریان مبارزات انتخاباتی مدام به رای دهندگان نشان میداد تنها یک شعار تبلیغاتی برای گذار از دوران انتخابات و ورود به عمارت پاستور نبوده است. گشودن قفل خانه سینما را شاید بتوان اولین اقدام دولتی دانست که وعده 100 روزه هموار کردن راه برای حل بسیاری از مشکلات را داده است. از قضا اولین قفلی که با  کلید دولت تدبیر و امید باز شده در حوزه فرهنگ و هنر است و اینرا باید به فال نیک گرفت.

ابراهام لینکلن با بازی دانیل دی لوئیس، در فیلم لینکلن (2012) پس از بالا بردن پرچم در نطق کوتاهی برای حاضرین می گوید: «بخشی از وظیفه ­ای که برای من تعیین شده بود بالا بردن این پرچم بود، حالا وظیفه شما بالا نگهداشتن آن است.» به نظر می رسد همین جمله کوتاه برای بیان اینکه از فردای بازگشایی خانه سینما وظیفه سینماگران وصاحبان این خانه چیست؟ راه گشا باشد. اما چگونه می توان این وضعیت را حفظ کرد و درب این خانه را همچنان باز نگهداشت. اولین اقدامی که لازمه تداوم این بازگشایی است استقلال این خانه از هرگونه کمک دولتی است. خانه سینما اولین نهاد صنفی بوجود آمده در ایران نیست، سالهاست اصناف و مشاغل مختلف در این دیار دارای تشکل های صنفی هستند که رتق و فتق امور آنها کاملا توسط اعضا و کمک های مالی آنها انجام می گیرد و به هنگام بروز بحرانی که هویت و حوزه اختیارات صنف را نشانه گرفته تمام قد از آن در برابر تصمیمات دولتی دفاع میکنند.از آخرین نمونه در جریان  آن هم میتوان به اختلاف دفاتر ثبت اسناد رسمی با مشاوران املاک در ثبت معاملات املاک دید که علیرغم تأکید و حمایت قوه قضائیه از دفاتر ثبت اسناد رسمی در این اختلاف و تأکید این قوه بر لزوم انجام این امر در دفاتر ثبت اسناد رسمی با مقاومت اتحادیه صنف مشاورین املاک در برابر آن،  موضوع هنوز به نتیجه ای نرسیده و این کار هنوز در حوزه وظایف  صنف مشاورین املاک  قرار دارد.

ماهیت دولت ها در همه جای دنیا  افزایش ضریب نفوذ در عرصه های مختلف و اعمال قدرت در هر زمینه ای است و این را حتی در بهترین حالت یعنی برای یک دولت دمکراتیک برآمده از صندوق رای می توان به نیشی نه از ره کین تعبیر کرد،  وظیفه ما هم به عنوان شهروندان حفظ نهادهای غیر دولتی از آسیب نفوذ های دولتی است، نمی توان همزمان هم چشم به کمک دولتی داشت و هم حرکت خانه سینما را مستقل از خواست و منویات دولتمردان و سیاستگذاران طلب کرد، جمع این دو نقیض همان اتفاقی را رقم خواهد زد که دو سال درب این خانه را پلمپ کرده بود.

پس اهالی خانه سینما باید دولتی ها را همواره در این خانه مهمان فرض کنند و سطح توقع و خواست خود را در حد حضور کوتاه و البته مؤثر این مهمان در  خانه تنظیم کنند مهمانی که باید حضورش در این خانه در حد همین گشودن درب و رفع برخی موانع برای ادامه کار باشد و نه بیشتر چرا که از قدیم گفتند

دوست گرچه عزیز است ولی همچو نفس / خفقان آرد اگر آید و بیرون نرود.

سعید توجهی