موحد منتقم
نقد و بررسی فیلم قصه ها ساخته رخشان بنی اعتماد
بله «فیلم قصه ها ی رخشان بنی اعتماد هفت روایت اجتماعی کوتاه است از زندگی آدمهایی آشنا؛ کسانی که فیلمهای بنیاعتماد را دنبال کردهاند حالا در یک فیلم، سالها بعدشان را میبینند که کجای این شهر شلوغ و پر هیاهو ایستادهاند، چه میکنند و زندگیشان به کجا رسیده است. قصهها قصه مردمی است که میتواند من باشد یا تو، یا رهگذری که از کنارت میگذرد و به آن بیتوجهی، قصه آنهایی که قرار است کنار هم روایتشان را ببینی و تماشایشان کنی...»
نمایش بی پرده آسیب ها و معضلات اجتماعی ویژگی بارز آثار رخشان بنی اعتماد است که موجب می شود صریح ترین نقدهای اجتماعی را در فیلم های او بتوان دید. اگرچه الزامی برای آْشنایی با ساختههای قبلی بنیاعتماد برای درک این فیلم وجود ندارد اما آشنایی با مجموعه آثار این فیلمساز درک عمیقتری را از آنچه در فیلم میگذرد به مخاطب ارائه میدهد.
فیلم قصه های خانم بنی اعتماد سرانجام پس از 4 سال از کمد درآمد که باعث کسب آبروی ژانر اجتماعی سینمای ایران است. بازگشت قدرتمند رخشان بنی اعتماد به سینمای ایران این بار با فیلمی که سرگذشت کاراکترهای اصلی فیلم های قبلی فیلمساز است بر پرده سینما نقش بسته است. فیلم قصه ها قصه های جالبی برای گفتن دارد و این قصه ها در سنت داستان گویی شفاف سینما که در ایران به خاطر واهمه های متعدد خیلی مهجور مانده قرار دارد.
آنچه ما را به این فیلم پیوند می دهد ملموس بودن کاراکترها و درگیر شدن آن ها در موقعیت هایی است که کم و بیش برای همه ما آشنا است. فیلم قصه ها ضرباهنگ تندی ندارد. این فیلم برای گیشه ساخته نشده است هرچند ماجرای توقیف فیلم، عطش دیدن این فیلم را بالا برده به طوری که فروش این فیلم در تهران فقط در 10 سینما از مرز نیم میلیارد گذشته است. قصه ها از آن دست فیلم هایی است شعور و بینش تماشاگر را دست بالا می گیرد؛ درست برخلاف اکثر فیلم های اجتماعی بی خاصیت سینمای ایران در سال های اخیر است همچنین قصه ها به عنوان یک فیلم اپیزودیک اثری صائب و موفق به شمار می رود.
بازیگری یکی از چند برگ برنده فیلم قصه ها است. اکثر بازیگران فیلم بازی بی نقصی از خود ارائه کرده اند و همگی در اوج هستند. بازی های معتمد آریا و اصلانی و آدینه خیره کننده است. این بازیگران تمام حس های ملزوم (از خشم تا آسب پذیری) را به بهترین شکل ممکن تجسم بخشیده اند. این فیلم یک نمایشگاه بازیگری است که یک کلاس بازیگری برای هر بازیگر بالقوه و بالفعل است. بی اغراق هیچ بازی بد و ضعیفی در فیلم دیده نمی شود.
رخشان بنی اعتماد به کاراکترهای فیلم اش علاقه مند است. این ویژگی علاقه به کاراکترها در اکثر فیلم های بنی اعتماد دیده می شود و او این اجازه را می دهد که با تماشاگر ارتباط نزدیکی برقرار کنند. قصه ها از همان آغاز این بلندپروازی را دارد که چیزی بیشتر از فیلم های معمولی ژانر اجتماعی باشد. در قصه ها، رخشان بنی اعتماد همچنان دلسوز و نگران آدمهای فیلمهای خود است. آدمهایی که از دل جامعه ایران آمده اند و بنی اعتماد همیشه و در طول سه دهه فیلمسازی در سینمای ایران نشان داده که به شدت دغدغه طرح مسائل اجتماعی آنها را دارد.
آدم های تنهای قصهها مدام برای حفظ شرافتشان درتلاش اند و مدام برای بقا میجنگند؛ با آدم های اطرافشان، با شرایط دوروبرشان، با تقدیرمحتومشان، با نیازها و نابه سامانی ها و با جامعه بی رحم و خشنی که در آن قرار گرفته اند.
کوهیار کلاری فیلمبرداری خیره کننده ای انجام داده است. فیلمبرداری عالی او کاملاً در راستای محتوا و فضای فیلم است و کاری می کند که بیننده انگار خودش در کنار شخصیت ها در تهران قرار دارد. فیلمبرداری او بر حسب نیاز گاهی روی دست است گاهی ثابت گاهی از زاویه دید دوربین هندی کم و .. است. چنین فیلمبرداری استانداردی را در کمتر فیلم ایرانی شاهد هستیم.
قصه های رخشان بنی اعتماد قصه ی پر غصه ی بعضی از مردمان این شهر است که آن گونه که دوست دارند نمی توانند زندگی کنند، بلکه آنطور که مجبور هستند زندگی می کنند....
موحد منتقم
خرداد نود و چهار
انتشار مقالات سایت "پرده سینما" در سایر پایگاه های اینترنتی ممنوع است. |
|