پرده سینما
همه سینما را دوست دارم و اگر آرشیو فیلمم را بینند همه نوع اثری در آن وجود دارد كه در شكلگیری دانش سینماییام نقش داشته است.
آرش معیریان كه بیشتر او را به عنوان فیلمساز میشناسند قبل از ورودش به عرصه كارگردانی از اساتید رشته سینما در دانشگاه تهران بوده و همچنان در كنار فعالیتهای متعدد سینماییاش به این حرفه هم اشتغال دارد و به گواه بسیاری از دانشجویانش از اساتید موفق این رشته محسوب میشود. اما با نگاه به كارنامه فیلمسازیش تناقضی بین بعضی از فیلمهایش با چیزهایی كه به عنوان یك استاد موفق آموزش میدهد دیده میشود؛خودش معتقد است: اگر نگاه و سواد آكادمیك من نبود شاید كما، شارلاتان، چپ دست و هر فیلمم كه در برقراری ارتباط با مخاطب موفق بوده این اتفاقات برایشان نمیافتاد.
این كارگردان در گفتگو با ایسنا درباره تفاوت فضای فیلمسازی اش با آنچه كه در دانشگاه آموزش میدهد گفت: یك آدم وقتی در عرصههای مختلفی فعالیت میكند مهم این است در آن عرصهها بهترین باشد. فكر میكنم اگر به عنوان آرش معیریان پذیرفتم از سال 76 مدرس دانشگاه باشم وظیفه خودم میدانستم كه در این عرصه بهترین باشم و وقتی از كلاس خارج میشوم احساس كنم از خودم راضی بودم و هر آنچه كه خواندم یاتجربه كردم سر كلاس به بهترین شكل توانسته باشم منتقل كنم و دانشجو بیشترین منفعت را برده باشد و مهمترین استفاده و لذت را نیز خودم بردهام.
وی با بیان اینكه هیچگونه تناقضی را بین تدریس و فیلمهایش نمیبیند اظهار داشت: وقتی در دانشگاه سینما درس میدهیم یكی از تكنیكهای ارتباط با مخاطب این است كه شما راه درست تعریف كردن یك قصه و تأثیرگذاری بیشتر روی تماشاگر و نگاه داشتن تماشاگر در سالن سینما را یاد بگیری و به نحو احسن در فیلمتان لحاظ كنید.
معیریان ادامه داد: موفقیت در سینما پنجاه درصد تجربی و پنجاه درصد آكادمیك است. وقتی به خودم نگاه میكنم و سابقه دانشگاه و فیلمسازیام را ارزیابی میكنم حس میكنم اینها مكمل هم بودهاند. حیطه فضای آكادمیك دانشگاهی با حیطه فضای كاری در سینمای بدنه دو دنیای متفاوت است. از اینكه ما باید چگونه ارتباط برقرار كردن مخاطب را هنگام نمایش فیلم بدانیم كاملا مشترك است اما از بابت تأثیرگذاری فرهنگی و كاركرد آن در فضای آكادمیك ممكن است سینمای امروز ما كه بیشتر بدنه است با آن منافات داشته باشد.
وی افزود: دوست ندارم آدم تكبعدی باشم و چون مدرس دانشگاه هستم فقط فیلم هنری بسازم و خودم را از سینمای بدنه و گیشه محروم كنم. همه اینها برای من حكم نوعی آزمون و خطا و لذت تجربه كردن بوده است و چون مدرس دانشگاه بودم خواستم كما، شارلاتان، چپ دست و شیر و عسل بسازم برای اینكه دو دنیای متفاوت است و مهم برایم موفق بودن در این دو دنیای متفاوت بوده است كه ظاهرا اینگونه بوده و این برایم افتخارآمیزتر از آن است كه براساس درسی كه میدهم فیلمی از آن جنس بسازم.
این كارگردان با اشاره به ساختههای دیگرش گفت: آنكه دریا میرود را هم در حوزه دفاع مقدس و احضارشدگان كه تریلر است را نیز ساختهام كه هر دو خاص بودند و اگر به حدود 12 تله فیلمی كه ساختهام نگاه كنید در هیچكدام رنگ و بوی گیشه و مخاطب عام نمیبینند و سعی كردم نوعی نگاه هنری و خاص در عرصه فیلمسازی لحاظ شود.
وی ادامه داد: وقتی كما را به عنوان اولین فیلم سینماییام ساختم با توجه به سابقه تدریس ام همه تعجب كردند چرا اینگونه است و در همان مقطع سینماگرانی بودند كه میگفتند میخواهد جایش را در سینمای حرفهای باز كند تا یواش یواش فیلمهای خودش را بسازد. من معتقدم یك كارگردان اول باید ثابت كند كه بلد است با مخاطب ارتباط برقرار كند و مردم را به سالنهای سینما بكشاند و در كنارش آرام آرام فیلمهای خاص بسازد و ژانرهای دیگر را تجربه كند.
معیریان خاطرنشان كرد: من به شخصه بهعنوان یك علاقهمند ساده سینما خودم را متعلق و گرایشمند به هیچ ژانر و سبك به خصوصی از سینما نمیدانم و همه سینما را دوست دارم و اگر آرشیو فیلمم را بینند همه نوع اثری در آن وجود دارد كه در شكلگیری دانش سینماییام نقش داشته است. معتقدم یك كارگردان در عین اینكه میتواند فیلمساز سینمای بدنه باشد میتواند یك مستندساز، تدوینگر و فیلمبردار خوب هم باشد.
وی افزود: من نه سینمای بدنه را برتر از سینمای خاص میبینم و نه سینمای خاص را برتر از بدنه، مردمی كه مخاطب سینما و سالنهای سینمای ما هستند همهجور فیلمی را با همه نوع سلیقهای میبینند. من به عنوان فیلمساز اگر ادعای عشق به سینما و كار در سینما را دارم باید بلد باشم در هركدام از این ژانرها با قاعده و قانون خاص آن ژانر كار كنم و فیلم موفق بسازم.
معیریان تاكید كرد: تقریبا همه فیلمهایی كه ساختم در آن ژانر خودش آثار دلخواهم بوده و هیچوقت اجباری برای ساخت فیلم نداشتم و همه را با میل شخصیام ساختم و همه را هم دوست دارم.
این كارگردان در خصوص اظهار نظرهایی كه این روزها درباره آثار كمدی میشود گفت: این موضوع چند شاخه دارد یكی نگاه شبه سیاسی كه جریاناتی در رقابت با معاونت سینمایی به نوعی مخفیانه به اعتبار این نهاد و مدیریت فرهنگی كشور لطمه میزنند. این سینما تقریبا 32 سال بعد از انقلاب حیات داشته و همه نوع فیلمی هم در آن ساخته شده و این حرفها میتوانست 10 یا 20 سال پیش هم باشد اما اینكه چرا الآن با تغییر نظام مدیریتی مطرح میشود جای سوال دارد و مدیران فرهنگی باید نسبت به این نوع گفتهها واكنش نشان دهند و از خودشان دفاع كنند.
وی افزود: نگاه دوم این است كه در ایدهآلترین سینمای دنیا هم همهجور فیلمی تولید میشود كه هركدام مخاطب خاص خودش را دارد. ما نمیتوانیم تماشاگر، فیلمساز و تهیهكننده را متهم كنیم اگر گرایش به سمت كمدی دارند سخیف و مبتذل هستند و تعدادی كه به سمت سینمای تلخ و درام میروند آدمهای روشنفكری هستند كه این جور نگاه فناتیكی است. اینكه همه فیلمها را هم با یك چشم ببینیم اشتباه است. قطعا زندگی شیرین، طنز و نوع تفكرش با پوپك و مش ماشاالله فرق دارد و همینجور سایر فیلمها.
معیریان در ادامه گفت:حرفهایی كه درباره سینمای كنونی و رواج فیلمهای سخیف زده میشود، بیشتر از جانب سینماگرانی مطرح میشود كه به كارنامه كاریشان و موفقیت یا استقبال از فیلمهایشان توسط مخاطب نمره قبولی زیادی نمیدهیم و در این فضای آشفته كه چند دستگی میان تهیهكنندگان و كارگردانان به وجود آمده از این آب گلآلود ماهی خودشان را میگیرند و میخواهند جای پای حضور فیلمهایشان را در اكران باز كنند و به فیلمهایی كه مردم استقبال بیشتری میكنند لطمه بزنند.
وی اظهار داشت: تعداد سالنهای سینما هم كم است. اگر سینمای ایران به اندازه تركیه سالن سینما داشت همه نوع فیلمساز و همهجور فیلمی اجازه حیات، رقابت و جذب مخاطب خودش را داشت و اینجوری نبود كه فیلمی مانند كودك و فرشته در حوزه سینمای دفاع مقدس بعد از دوسال تنها در 5 سینما اكران شود.
این كارگردان كه فیلم شیر و عسل را در حال اكران دارد درباره آن گفت: این فیلم تلاش میكند بدون توسل به رنگ و لعاب و پوشش و آرایش خانمها، به شیوه خیلی سالم با تماشاگر خودش ارتباط برقرار كند.تلاش كردهام به ارزانترین شكل ممكن كه در توان تهیهكننده باشد با بازیگرانی كه هیچكدام استار نیستند بدون دادن پولهای آنچنانی این فیلم را بسازم و مجموع هزینه كست این فیلم شاید با دستمزد یك بازیگر در فیلمی كه همزمان در حال اكران است یكی باشد و به همین نسبت هزینه تولیدی ما پایینتر است.
وی افزود: به شخصه از فیلم بسیار راضی هستم و فروش آن هم با وجود اینكه فیلمهای جدید میآیند خوب بوده و افزایش داشته است. در شهری مانند مشهد در یك روز نیم بهاء با بلیت 750 تومان نزدیك به ششهزار نفر فیلم را دیدند كه اگر معادل آن را در تهران در نظر بگیریم رقم زیادی میشود و شیراز و اصفهان هم همین گونه بوده است. در تهران هم همه راضی هستند.
معیریان كه تصاویر این فیلم را در 20 روز گرفته است اظهار داشت: بدم نمیآید در محرومترین شكل ممكن و با كمترین امكانات و در كوتاهترین زمان كاری كنم كه حداقل فیلمم با فیلمی كه همه چیزش 6 برابر ما بوده رقابت كند.
آرش معیریان این روزها مشغول آمادهسازی آخرین مراحل آمادهسازی داماد خجالتی جدیدترین ساختهی سینماییاش است
انتشار مقالات سایت "پرده سینما" در سایر پایگاه های اینترنتی ممنوع است. |
|