«مارموز» در سودای قدرت

هجدهمین فیلم كمال تبریزی با نام «مارموز» قرار بود به اسم «خودسر» به اكران عمومی درآید؛ اما ساخت فیلم به «مارموز» تغییر نام داد. این فیلم با مضمونی كمدی روایتگر داستان زندگی شخصی به نام «قدرت» با بازی حامد بهداد است كه سودای رسیدن به قدرت را دارد.

حامد بهداد، ویشكا آسایش، آزاده صمدی، رضا ناجی و مانی حقیقی و محمد بحرانی، عیسی یوسفی‌پور، همراه با گروه موسیقی «بُمرانی» و سیاوش چراغی‌پور، مرتضی زارع، بهزاد قدیانلو، فرهان معین‌زاده بازیگران «مارموز» هستند. آیدین سیار سریع، نویسنده این فیلم و جواد نوروزبیگی در مقام تهیه‌كننده با تبریزی همكاری داشتند. كلیه مراحل فیلمبرداری این فیلم در شهر تهران و تركیه انجام شده است. پیش‌بینی‌ها از این خبر می‌دهد كه «مارموز»هم همچون برخی ساخته‌های كمال تبریزی با سر و صدای زیادی به نمایش عمومی درآید.

كمال تبریزی یكی از چند كارگردانان سینمای ایران است كه ساخته‌هایش بیشتر با گرایش جناحی دیده می‌شود تا اینكه بخواهد از بعد تكنیكی ارزیابی شود. فیلم‌های تبریزی حتی اگر هم ساده روایت شود تعابیر گوناگونی به وجود می‌آورد اگرچه برخی معتقدند تبریزی سال‌هاست از سینمای طنز انتقادی كه دلخواهش است فاصله گرفته اما خود او چنین نظری ندارد و می‌گوید: «سعی من همیشه این بوده كه از سینمای موردعلاقه‌ام فاصله نگیرم.»

فیلم «مارموز» جدیدترین ساخته این كارگردان این روزها در بخش غیررقابتی جشنواره جهانی اكران می‌شود. به بهانه نمایش این فیلم در سی‌وششمین جشنواره جهانی فیلم فجر باكمال تبریزی گفت‌وگویی انجام دادیم كه ازنظر می‌گذرانید:

فیلم چند كارگردان حرفه‌ای ازجمله شما و بهمن فرمان‌آرا به بخش مسابقه راه پیدا نكرد؛ اما فیلم شما به بخش بازار و بخش جنبی فانوس خیال راه پیداكرده است. این امر را مزیت ارزیابی می‌كنید یا به این بخش انتقاد دارید؟

همه جشنواره‌های جهانی در دنیا ماموریت از پیش تعیین‌شده‌ای دارند كه بر اساس آن دست به انتخاب فیلم‌ها در بخش‌های مختلف خود می‌زنند. این امری كاملا طبیعی است كه فیلم‌های مختلف بسته به نوع، فضا و ساختار امكان عبور از فیلترهای جشنواره‌ها را به دست می‌آورند و برخی دیگر از حضور در بخش‌های مختلف بازمی‌مانند.

عده‌ای با دیدن تیزر فیلم‌تان «مارموز» برداشت سیاسی از آن داشتند شما به عنوان كارگردان چه نظری دارید؟

«مارموز» یك طنز انتقادی و كاملا اجتماعی است هرچند كه بستر روایت قصه آن سیاسی به نظر برسد!

ممكن است كه به خاطر پیشداوری‌ها فیلم نتوانسته باشد به بخش مسابقه راه پیدا كند؟

تصور نمی‌كنم و باید بگویم كه «مارموز» برای اكران عمومی و توجه اقشار مختلف مردمی ساخته ‌و پرداخته شده است.

این سوال‌ها را پرسیدم كه نظر خود شما را برای شركت در جشنواره جهانی بدانم. جشنواره جهانی فیلم فجر دریكی دو سال اخیر بین اهالی سینما جای خود را به‌خوبی بازكرده و خیلی‌ها تمایل به رونمایی فیلم‌شان در این رویداد دارند. شما به این رویداد چه نگاهی دارید؟

آرزو و آمال دیرینه من برقراری ارتباط عمیق بین جشنواره‌ها و مردم كوچه و بازار است! تافته جدابافته جشنواره‌ها از بدنه عامیانه و روزمره مردمی پاشنه آشیلی است كه ضرورتا باید به آن توجه داشت! حس من از حضور در هر جشنواره‌ای كمك به ایجاد چنین پیوندی است! اتفاق عجیبی را كه دریكی از سفرهایم به كن پیش آمد فراموش نمی‌كنم! در صف یكی از فیلم‌های موردتوجه جشنواره با تعدادی از رفقا ایستاده بودیم كه ناگهان كسی كه سرووضعی كاملا معمولی و عامیانه داشت پیش آمد و از ما پرسید: «اینجا چه خبر است؟!» و ما همگی با حیرت تمام پاسخ دادیم كه: خبر جشنواره جهانی كن!

به نظر می‌آید میر كریمی مدیریت و توان برقراری ارتباط با دو جناح را دارد و نگاه جهانی او باعث شده اهالی سینما این رویداد را بیشتر بپذیرند شما چه عقیده‌ای دارید؟

به نظرم نوع برگزاری جشنواره جهانی فجر كاملا متفاوت و چشمگیر شده است! مدیریت توام با خلاقیت دبیر جدید اتفاقاتی را رقم‌زده است كه كمتر در جشنواره‌های متداول كشور دیده می‌شود و به‌اصطلاح مدل برگزاری و سلیقه‌ای كه در آن اعمال و دقت می‌شود مایه مباهات و دلگرمی سینماگران و شأنی است كه لایق سینمای پرافتخار ایران تلقی می‌شود! جدیت و اهمیت در برگزاری جشنواره است كه اهالی و عاشقان سینما را به خود جلب می‌كند و همه آن را جدی‌تر از موارد مشابه می‌پذیرند!

اساسا چرا با نگاه اغماض به ساخته‌های شما نگاه می‌شود حال اینكه شما برادری خود را به‌نظام ثابت كردید و فیلم‌های خوبی همچون «لیلی با من است» و «شیدا» را در كارنامه دارید.

منظورتان را از نگاه اغماض نمی‌فهمم! ولی یقین دارم از نگاهی كه به‌صورت نورچشمی باشد بدم می‌آید! فیلمسازی كه فیلم خوب بسازد ازنظرها دور نمی‌ماند حتی اگر منتخب جشنواره‌ای نباشد!

با توجه به اینكه مارموز سوژه حساسی دارد و پخش كلیپ كوتاه از این فیلم حال و هوای فیلم را تصور كرده است آیا نگران عدم اكران آن نیستید؟

متاسفانه شرایط حال سینمای ایران به‌گونه‌ای است كه سینماگران باید نگران همه‌چیز باشند!

برخی از منتقدین معتقدند «مار موز» بازگشت دوباره كمال تبریزی به سینمای موردعلاقه‌اش است... نظر شما چیست؟

سعی من همیشه این بوده كه از سینمای موردعلاقه‌ام فاصله نگیرم به هر آنچه تاكنون ساخته‌ام علاقه هم دارم و هرگز كاری را كه دوست نداشته باشم انجام نداده و نخواهم داد!

شنیده می‌شود برای نمایش فیلم شما بلیت‌های زیادی رزرو شده و «مارموز» از الان علاقه‌مندان زیادی دارد... در مورد میزان مخاطب این فیلم هم كمی برای‌مان توضیح می‌دهید؟

«مارموز» اگر از سوی منتقدینش تحمل شود و خدای‌نكرده بلایی سرش نیاورند موردتوجه بسیاری قرار خواهد گرفت یا لااقل من این‌طور فكر می‌كنم!

گفتگو از تینا جلالی

روزنامه «اعتماد»